روانشناسی محیط و معماری منظر

کلیه امور مربوط به محوطه سازی ، فضای سبز و لابی ،دکوراسیون داخلی مسی و صنعتی از مشاوره تا طراحی و احداث با آخرین متد و سازگار با منطقه .


آرشيو مطالب

تير 1393

تير 1392

خرداد 1392

اسفند 1391

دی 1391

شهريور 1391

مرداد 1391

موضوعات

آشنایی با برخی مفاهیم و اصطلاحات رایج شهری

نماد شناسي سبز در باغ ايراني

باغ‌هاي ساساني

كليات باغهاي آبي

پـارادوكـس بـاغ ايـرانـي

طراحي كاشت گياهان در فضاي سبز

پيشينه تاريخي چهارباغ

چنار در باغهای سنتی و تاریخی ایران

پارک سیتروئن

پرديس پاسارگاد

اصول طراحی

طرح‌هاى مختلف توسعه شهرى

عناصر ساخت منظر

نقش باغ در شهرهاي ايراني قبل از اسلام

عکس های زیبا و جالب

فرسایش خاک

زیتون طارم

روانشناسی محیط و معماری منظر

جدول sowt

کاربرد سیستم آبیاری قطره ای

انواع گیاهان آپارتمانی

مقایسه سیستم مدیریت شهری در ایران وکشور های توسعه یافته

نمونه کارهای راندو از منظر و فضای سبز

طراحی فضای شهری

عناوین مطالب وبلاگ

لینک دوستان

قالب وبلاگ

کنکوری ها سریع بیان تو

مرجع تخصصی قالب و اسکریپت

بزرگترین فروشگاه مجازی ایران

مرجع دانلود کتاب

کوتک موزیک

ردیاب ماشین

جلوپنجره اریو

اریو زوتی z300

ازدواج موقت

جلو پنجره ایکس 60

امن ترین درگاه پرداخت اینترنتی

قالب بلاگفا


نويسندگان
چیدمان سبز
میریاما

نويسندگان
گل , گیاهان آپارتمانی , گل های خانگی , گل های زینتی , گل های آپارتمانی-گیاهان آپارتمانی , چهارباغ , فضای سبز , آلودگی هوا , طراحی منظر , طارم , منظر , مدیریت شهری , طراحی فضای سبز , باغ ایرانی , پاسارگاد ,


درباره وبلاگ



وبلاگ دوستداران شهر سازی و محیط زیست و فضای سبز و طراحی
chidemanesabzco@gmail.com

پیوند های روزانه

منظره های سبز

حمل و ترخیص خرده بار از چین

حمل و ترخیص چین

جلو پنجره اسپرت

دوست یابی انلاین

سفارش آنلاین قلیون

تمام پیوند های روزانه

مطالب پیشین

انجام شیت بندی برای همه رشته های تحصیلی در همه مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترا

طراحی فضای شهری

نمونه کارهای راندوی منظر و فضای سبز

مقایسه سیستم مدیریت شهری در ایران وکشور های توسعه یافته

بگونیا رکس

پیرومیا

سانسوریا

کالانکوئه

بن سای

بنجامین

۵۰نکته برای نگهداری گل وگیاه

فیلودندرون

آگلونما

کاج مطبق

آزالیا

بنفشه آفریقایی

شمعدانی

گیاهان آپارتمانی و تأثیر آن ها در كاهش آلودگي هوا

كاربرد سيستم آبياري قطرهاي بر بهبودكارايي مصرف آب محصولات رديفي

تبلیغات


تبلیغات



آمار بازديد

:: تعداد بازديدها:
:: کاربر: Admin


نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 1
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 11
بازدید ماه : 72
بازدید کل : 38574
تعداد مطالب : 42
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1



جاوا اسكریپت


روانشناسی محیط و معماری منظر

منظر یک پدیده ذهنی و عینی است. این بدان معناست که منظر تنها یک فرم نیست بلکه تاریخی است برای روایت که رابطه انسان با محیط را طی زمانها بیان می کند. محیط و منظر بر حسب شرایط جدای از انسانها شکل نگرفته بلکه شکل گیری آن محصول تعامل انسان و طبیعت بوده است. طی بیست سال اخیر رشته روانشناسی نیز مانند دیگر رشته های علمی به این پدیده یعنی تاثیر انسان بر محیط و تاثیر متقابل محیط بر انسان بی توجه نمانده و به یافته های علمی چشمگیری دست یافته است.

کلید واژه

1- روانشناسی محیط 2- معماری منظر 3- محیط 4- بافت و رنگ

 

 

روانشناسی محیط و معماری منظر

 

روانشناسی محیطی مطالعه پیچیده بین مردم و محیط اطرافشان است. به عقیده جیفورد (Gifford)روانشناسی محیطی با شاخه اصلی روانشناسی تفاوت دارد زیرا به محیط فیزیکی روزمره می پردازد.



:: موضوعات مرتبط: روانشناسی محیط و معماری منظر، ،
:: برچسب‌ها: روانشناسی محیط و معماری منظر, محیط, معماری منظر, منظر, روانشناسی منظر, روانشناسی محیط, عقیده جیفورد, کتاب باغ ایرانینفوذ عناصر باغ, ,

نوشته شده توسط چیدمان سبز در سه شنبه 31 مرداد 1391




باغ های آبی

مقدمه

 

  ايجاد باغها و فضاى سبز در كشور ما ازپيشينه زيادى برخوردار است.با اين وجود بركه سازى واحداث باغ هاى آبى در اين سرزمين تا حدودى ناشناخته باقى مانده است. بركه سازى در ساختار منظرها و چشم اندازها سال به سال رواج بيشترى مىِ يابد.اين كار كه غالبا با ذوق و علاقه تؤام است مستلزم ايجاد بركه  لوازم وتجهيزات ....



:: موضوعات مرتبط: كليات باغهاي آبي، ،
:: برچسب‌ها: باغ های آبی, صخره, باغهای صخره ای, گیاهان آبی, برکه, ,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




پـارادوكـس بـاغ ايـرانـي

پـارادوكـس بـاغ ايـرانـي

 باغ ايراني پاسخي هنرمندانه به خاكِ تفتهِ كوير است. پاسخي سرشار از مفاهيم عميق كه به طرز هوشمندانه اي در كالبدي معمارانه ,تجلي يافته است.
هدف از اين نوشتار بررسي كيفيت ساختار كالبدي كيفيت فضايي باغ ايراني ونيز مقايسه ايندو باهم است.

 

 


بقیه در ادامه مطلب ....


 

 



:: موضوعات مرتبط: پـارادوكـس بـاغ ايـرانـي ، ،
:: برچسب‌ها: پارادوکس , باغ فین, باغ شاهزاده ماهان, ساختار هندسی, باغ دولت آباد یزد, دیوار, ساختار هندسی باغ ایرانی,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




طراحي كاشت گياهان در فضاي سبز

طراحي كاشت گياهان در فضاي سبز

درختان، درخچه ها، پيچ هاي زينتي، گياهان پوشي و گلهاي يكساله و چند ساله غالباً مهم ترين عناصر در محوطه سازي و طراحي فضاي سبز به شمار مي روند.  انتخاب، بكارگيري و نگهداري از اين گياهان سه عامل اساسي در كارايي فضاي سبز هستند كه بايد همواره توسط طراح مورد توجه قرار گيرند. بنابراين نكته بسيار مهم در طراحي فضاي سبز انتخاب گياهي است كه بتواند بيشتري كارايي ممكن را با حداقل نياز به نگهداري فراهم آورد. نكته ديگر استفاده از گياهان مناسب با توجه به نيازهاي مختلفي است كه طراح با آن روبروست در فرايند طراحي و كاشت، توجه به نوع گياهان و نحوه قرار گرفتن گياهان نسبت به يكديگر در جهت رسيدن به يك طرح زيبا و كارآ ضروري به نظر مي رسد.......بقیه در ادامه مطلب

 

 

 



:: موضوعات مرتبط: طراحي كاشت گياهان در فضاي سبز، ،
:: برچسب‌ها: طراحی کاشت, کاشت, گیاهان, روش کاشت گیاهان, کاشت توده ای, کاشت گروهی, کاشت درختان ردیفی, کاشت منفرد, گیاهان بومی, فضای سبز,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




پيشينه تاريخي چهارباغ

پيشينه تاريخي چهارباغ


كوروش اولين كسي بود كه:
درخت‌كاري رديفي منظم (به سان نظم نظامي) را دستور داد. به دست خود، زيباترين درخت را مدالهايي جواهر نشان بخشيد. جايزه كشاورزي داد. جشن درختكاري معمول داشت.

كشور ايران ايجاد يك حكومت مركزي و تشكيل شاهنشاهي را به هخامنشي‌ها مديون است. كوروش و داريوش بزرگ (٥٢١-٤٨٦) براي نخستين‌بار در تاريخ جهان شاهنشاهي وسيعي به وجود آوردند كه با تصرف بين‌النهرين و سوريه و مصر و آسياي كوچك و شهرها و جزاير يوناني و قسمتي از هندوستان و ضميمه كردن آنها به كشور خود، شامل تمام تمدن‌هاي كهن گرديد.
مهمترين أبنيه اين دوران كاخ‌هاي شاهنشاهان است. تاريخ ساختمان كاخ‌ها از ابتداي قرن هفتم پيش از ميلاد شروع مي‌شود. ساختمان أبنيه تخت جمشيد در مدت سلطنت داريوش اول، خشايارشاه، و اردشير اول به سرعت پيش مي‌رفت. در سطح وسيع مرودشت در شهر شاهي، كاخ منزلگاه خشايار شاه يافت شده است. كاخ مزبور در باغي بزرگ واقع شده كه از جانب جنوب و باختر محدود به باروي شهر بوده است. استخر وسيعي در آن بود كه جدارهاي سنگي آن همانند پايه‌هاي بارو ساخته شده‌اند.
تا ساليان اخير هنوز هم اعتقاد بر اين است كه، طرح‌ها و نقوش فرشها با تصوير جشن‌ها در باغ و بوستان‌هاي دوره صفويه در قرن ١٦ در ايران بيانگر نمادي كامل از باغ‌هاي ازمنه‌هاي پيشين در اين مرز و بوم مي‌باشد.
با بررسي ظواهر موجود در فرش‌هاي مزبور، چنين استنباط مي‌شود كه باغ‌هاي دوران صفويه شامل عناصري از قبيل آبراهه‌هاي آشكار و فراوان، قطعه‌بنديهايش در مسير باغ، و يك عمارت در بخش مركز باغ بوده است. عمارت مركزي در باغ‌هاي دوران صفويه، حاوي خصوصيات بارزي بوده‌اند. از جمله اينكه همواره در مقابل عمارت مركزي استخري مستطيل شكل مي‌‌ساختند كه اين استخر در امتداد محور بلند طرح جاي داشته است. حتي پيچيده‌ترين طرح‌‌ها مربوط به باغ‌هاي آن دوران از شكل پايه، منحصر به فرد تبعيت مي‌كرده است. در حقيقت آن چهارچوب تصويري پايه امروزه به نام(چهارباغ) و يا باغ‌هايي با تقسيمات جهارگانه (مضرب ٤) شناخته مي‌شود. در بيان تحقيقات باستانشناسي در مورد شكل اوليه تركيبات تشكيل‌دهندة باغ‌هاي ايراني، سنديت وجود تصوير پايه‌اي چهارباغ به عنوان ويژگي اصلي باغ‌هاي آن دوران آشكار مي‌شود. در حقيقت براساس فعاليت‌هاي حفاري و باستان‌شناسي صورت گرفته در پاسارگاد (پايتخت كوروش كبير، ٥٥٩-٥٣٠ پيش از ميلاد، مؤسس سلسله هخامنشيان) اين واقعيت محرز گرديد كه ريشه طرح‌هاي باغ‌هاي ايراني پانصد سال پيش نبوده است بلكه سابقه آن به دو هزار و پانصد سال باز مي‌گردد.
در طرح‌هاي دوران هخامنشي، روش جانمايي محور مركزي نخستين باغ‌هاي ساخته شده به دستور كوروش بدين نحو بوده كه آن را در امتداد تخت سلطنت كوروش بدين نحو بوده كه آن را درامتداد تخت سلطنت كوروش در ايوان مركزي قرار مي‌دادند . در واقع با اين روش، محور بصري و مركزي معبر اصلي با نيروي بالقوه سلطنت آميخته مي‌شد.
با توجه به اراضي بسيار وسيع و خشك در سرزمين ايران، ايرانيان نيازي دائمي به سيستمهاي نگهداري آب (ساخته دست انسان) را تشخيص داده بودند. نخستين سيستمهاي آبياري شناخته شده توسط آبراهه‌ها مربوط به بخشهاي پيرامون كوههاي زاگرس مي‌باشد.
(حفاري‌هاي انجام شده در چغامامي (
Choga Mami) بيانگر اين واقعيت است كه ايرانيان در نيمه اول هزاره پيش از ميلاد از سيستم آبياري به كمك نيروي باد براي آبياري اراضي واقع در دامنه‌هاي غربي زاگرس استفاده مي‌كردند. در عين حال استفاده از روشهايي چون حفر قنات يا آبراهه‌هاي افقي و يا كانال‌كشي از كنار رودخانه اصلي براي آبياري به حدود٥٠٠٠ سال قبل از ميلاد تخمين زده شده است. البته تاكنون هيچ دليلي مبني بر وجود سيستم‌هاي آبياري مشابه آنچه كه ذكر شد در بخش شرقي كوههاي زاگرس بدست نيامده ولي بروز اين ابداعات بدون شك مربوط به همين خطه و در زماني كه ذكر شد، بوده است.
ابداع سيستم‌هاي كنترل آبياري به عنوان شاخص بسيار ارزشمندي در دورة هخامنشيان (٣٣٠-٥٥٠ پيش از ميلاد) قلمداد مي‌شود. (اواخر قرن ٦ تا اواخر قرن ٥ قبل از ميلاد)، هخامنشيان تسلط خويش را بر سيستمهاي آبياري با ساخت آبراهه‌هايي سنگ‌فرش شده و ساير سازه‌هاي آبي و آبرساني پيچيده در مرودشت و دشتهاي وسيع پرسپوليس به‌‌‌‌‌منصه ظهور رساندند.

باغ سلطنتي پاسارگاد
بابليان در ١٢٠٠ پيش از ميلاد اقدام به ساخت باغ‌هاي سلطنتي نموده بودند. در عين حال فروامانروايان قدرتمند آسوري در نيمه نخست هزاره پيش از ميلاد مسيح فرمان ساخت باغ‌هاي پر ابهت داده بودند. نقطه اوج ساخت باغ‌هاي يادماني در تمدن بين‌النهرين باستان را بايستي در دورة سلطنت نبوكدنزار دوم
II Nebuchadnezzar يعني در سالهاي ٥٦٢ تا ٦٠٤ پيش از ميلاد، جستجو كرد. نقطه عطف مزبور چيزي نيست جز بناي يادماني و مشهور، باغي‌ كه امروزه به عنوان يكي از عجايب هفت‌گانه تلقي مي‌شود. پديده‌اي بنام (باغ‌هاي معلق بابل).
در مقايسه‌ي باغ‌هاي دوره‌ي هخامنشيان با باغ سلطنتي تمدن بين‌النهرين مشخص مي‌شود كه تمركز طراحان با‌غ‌هاي نمايشي تمدن بين‌النهرين در نيمة نخست هزاره پيش از ميلاد بر خلق مناظر كوه مانند به عنوان يك الگوي بصري بوده است در حاليكه تاكيد طراحان باغ‌هاي سلطنتي كوروش كبير بر ضرورت ارائه راه حلي منطقي براي سيستم آبياري كاربردي و مناسب در سطح وسيع و هموار زمين مي‌باشد. بدين ترتيب، دليل انتخاب (پاسارگاد) به عنوان پايتخت سر سلسله هخامنشيان توسط كوروش در سال ٥٤٦ پيش از ميلاد تا اندازه‌اي محرز مي‌شود.
(پارساگاد) منطقه‌اي است با زمين‌هاي حاصلخيز، دشتي وسيع در بخش‌هاي جنوب غربي سرزمين ايران كه در نزديكي درياچه‌اي دائمي متصل به رودخانه پولوار
Pulvar مي‌باشد.
برخلاف تمركز جمعيت فراوان در سكونت‌گاههاي مشخص و يا احاطه شدن شهر با انواع ديوارهاي بلند يا خندق‌هاي عميق كه در شهرهاي سلطنتي اهالي نينوا و بابليان كاملاً مرسوم و رايج بود، كوروش كبير دستور داد تا پاسارگاد را بدين شكل بسازد: شهري با بوستانهاي فراوان و مشخصاتي نظير پاركهاي عمومي فعلي بوده‌اند و آنها را پراديسوس
Paradisos يا پرديس مي‌ناميدند) كه در مركز آن آرامگاه واقع شده است، پيرامون آرامگاه قصرهاي سلطنتي و در نهايت ساير بناهاي ضروري در اين منطقه منحصر به فرد قرار گرفته بود (باغ سلطنتي) مهمترين ركن و عنصر پايتخت كوروش بود. بقاياي بجا مانده از اين شهر و فعاليتهاي باستان‌شناسان و نتايج حاصل از باستان‌شناسي مويد وجود يك باغ سلطنتي منحصر به فرد منظم به آبراهه‌هاي سنگي مي‌باشد كه در اطراف اين باغ، تعدادي از بوستانها با شكلي منظم و به هم پيوسته قرار گرفته‌اند. پلان باغ‌ها به صورت فضايي مستطيل شكل با ابعاد ٢٣٠צ#1634;٠٠ متر مربع مي‌باشد. هر يك از گوشه‌هاي اين فضاي باز به نقاط عطف مشخص اشاره دارد كه در واقع فضاي بيروني را به فضاي ساختماني ربط مي‌دهند. از مشخصات ديگر اين بنا مي‌توان به وجود آبراهه‌هاي سنگي آبياري اشاره كرد كه به صورت دوتايي در سه طرف فضاي مركزي واقع شده‌اند و با معابري با عرضهاي متفاوت احاطه گشته‌اند، به طوري كه پهن‌ترين آبراهه سنگي در مقابل قصر واقع شده است. آبراهه‌هاي باريك با پهناي 25 سانتيمتر در هر١٤-١٣ متر فاصله به حوضچه‌هاي چهارگوش با ابعاد ٨٠ נ٨٠ سانتيمتر مربع برخورد مي‌كنند. كانال مشرف به حوضچه چهارگوش اصلي باغ اندروني داراي تعدادي دريچه سنگي كوچك مي‌باشد. دريچه‌هاي مزبور هدايت‌كنندة مسير منظم آب به سمت نهرها تعيين شده‌اند و به همين شكل آب را به سمت آبراهه اصلي سرازير مي‌كنند.
در عمليات حفاري اوائل دهة ١٩٦٠ در بازمانده‌هاي شهر پاسارگاد مشخص شد كه ساختار بخش مركزي با‌غ دروني پاسارگاد به عنواني طراحي شده است كه تنها با يك يا حداكثر دو آبراهة سنگي قابليت آبياري شرق را داشته باشد.
طراحي كاشت درختان در باغ به شكل كاملاً رديفي در امتداد قصر اصلي بوده است ليساندر (
Lysander) نيز الگويي كه در اواخر قرن ١٤ پيش از ميلاد از بوستانهاي كوروش ترسيم كرده است، طراحي كاشت درختان را در خطي مستقيم و به شكلي رديفي نمايش داده است. در پاسارگاد هيچ عنصر و نظمي در قالب نمايش به كار برده نشده و تاكيد بركاربردي بودن تركيب مجموعه است ولا غير.
علت وجود معبري در قالب محور مركزي باغ سلطنتي، هماهنگ بودن معبرهاي حركتي با محورهاي آبياري در باغ مي‌باشد.
به عبارتي ديگر براي ايجاد سيستم آبياري واقعي و كاربردي در جهت حركت و جريان گرفتن مسير آب در آن لازم است تا محورهاي آبياري در باغ به تقسيمات چهارتايي تبديل شوند. بهترين شكل براي قطعه‌بندي زمين و اتصال و برقراري ارتباط ميان آبراهه‌ها در داخل باغ همين تقسيمات چهارتايي است تا آبياري به شكل عملي صورت پذيرد. در مجموع، تقسيمات چهارتايي در باغ‌هاي سلطنتي هخامنشيان تنها در جهت هماهنگ بودن و تناوب داشتن با فضاي در دسترس بوده است و اين تقسيم‌بندي‌هاي موزون و منظم به عنوان تابعي مستقيم از شرايط موجود در طبيعت منطقه مي‌باشد.

طرح چهارباغ
با توجه به مكاني كه به دستور كوروش ساخته شد و نحوه طراحي آن مي‌توان كوروش را به عنوان اولين ابداع‌كننده طرح چهارباغ در جهان پذيرفت. اعتباري كه پاسارگاد بر مبناي طرح چهارباغ پذيرفت به حدي بود كه الگوي بصري چهارباغ تا قرنها پس از وي نيز به عنوان مبناي طرح‌هاي باغ‌هاي ايراني به كار گرفته شد.
با توجه به تناسب و توازني كه كوروش كبير با ساخت چهارباغ سلطنتي پارساگاد بوجود آورد، مسير تازه‌اي در طرح باغ ما مطابق با ذوق و سليقه ايرانيان آغاز گرديد. مسيري كه با دستور وي آغاز گرديد و سالها پس از وي نيز به عنوان الگوي باغ ايرانيان مورد قبول نسل‌هاي پس از او قرار گرفت.
عليرغم اينكه پس از كوروش، داريوش دستور ساخت بناهاي يادماني با الگوي چهارگوش جديد را داد ولي اين الگوها نيز منطبق با نظم چهارتايي باغ‌ها بوده‌اند. قطعه‌بندي‌هاي چهارتايي در باغ‌ها و طرح‌هاي مربع شكل و كلاً طرح‌هاي (چهارباغ) مدتهاست كه پس از كوروش هم زيستي با يكديگر را ادامه مي‌دهند.
با در نظر گرفتن تأكيد ايرانيان بر سازگاري طرح باغ‌هاي خويش با محيط زيست و شرايط پيرامون خويش، به غير از تأمين اهداف كاربردي از احداث باغ‌هاي سلطنتي در همان انديشه نمايش قدرت و شكوه و عظمت خويش از طريق باغ‌هاي سلطنتي بوده‌اند.
براي كساني كه قوه ادارك رموز و مسائل را از طريق مشاهدة يادمان‌هاي باشكوه داشته باشند، باغ سلطنتي دروني كوروش، يك مجموعة كامل از طيف وسيعي از پيامهاي سياسي و به نمايش گذاشتن قدرت حاكمه مي‌باشد. خصوصيات و مشخصه‌هاي به جاي مانده از بناي پاسارگاد گوياي ايده‌ها و نظريات كوروش كبير است.
در مقابل شهرت بابليان براي ساخت باغ‌هاي معلق بابل كه در حقيقت ابداع‌كننده الگوي بصري سيلندري شكلي جهت بيان قدرت خويش بودند، تمدن ايران با باغ‌هاي سلطنتي چهارگوش خود قرار دارد. شهرت اين چهار باغ‌ها تا حدي است كه غربيان كوروش كبير را (پادشاه چهارباغ) لقب مي‌دهند. پلان چهار قسمتي باغ سلطنتي كوروش چيزي فراتر از يك قطعه‌بندي ساده و جديد‌الشكل در زمين مي‌باشد. شكل قطعه‌بندي باغ در پاسارگاد در حقيقت سمبلي از قدرت و اعتبار ايرانيان و طرح چهارتايي باغ استعاره‌اي از تمدن ايراني مي‌باشد. ايرانيان تقسيم‌بندي چهارتايي را نمادي خوش‌يمن مي‌دانستند. اعتقاد داشتند كه همان‌طور كه جهان به چهار بخش تقسيم شده و چهار عنصر اصلي منشا پيرايش جهان مي‌باشد، پس باغ‌هاي هخامنشي نيز بايستي تقسيم‌بندي چهارتايي داشته باشد. با اين عمل در حقيقت باغ‌هاي سلطنتي هخامنشي نمادي از عالم يا جهان كوچك گشته است.
بوستان‌هاي وسيعي كه به دستور پادشاه پاسارگاد ساخته شدند، پاراديسوس
Paradeisos داراي تعريف مشخصي از ديدگاه پادشاه بوده‌اند. در حقيقت، پرديسها از نظر كوروش كبير نماد زمينهاي حاصلخيز، دنياي نظم داده شده و جهاني يكدست فارغ از هرگونه گسستگي داخلي يا خارجي مي‌باشد.

تأثير الگوي بصري چهارباغ بر جهان
پلان باغ سلطنتي پاسارگاد، بر ساختار باغ‌هاي پس از خود در مقياس وسيع اثر گذاشته است. مشخصه‌هاي اساسي ابداع شده در پاسارگاد در باغ‌هاي ايراني و باغ‌هاي اسلامي پس از خود در زمينه‌هاي وسيع و با پيچيدگي‌هاي بيشتر مطرح گشته‌اند. نماد باغ‌هاي چهارتايي هخامنشيان در دورة ساسانيان كاملاً مشخص است.
ساسانيان از روي عمد بسياري از ايده‌هاي مختلف هخامنشيان را در باغ‌هاي سلطنتي اخذ كردند. آنان در ساخت باغ‌هاي خود تمايل بسياري را به ايجاد بناهاي چهارگوش و قصر باغ‌هاي محور‌دار و استفاده از عناصري چون آبراهه‌هاي بلند و يا استخر نشان دادند.
در دوره ساسانيان و حتي مدتها پس از آنان در دوره سلجوقيان با تأثيرپذيري از چهارباغ‌هاي دوره هخامنشيان گرايش بسياري به طراحي قصرها، ايوان‌ها و باغ‌ها در كنار و مجاورت و در ارتباط با يكديگر وجود داشت. امتداد و ادامه طرح‌هاي هخامنشيان در دوره ساسانيان به حدي بود كه با توجه به باغ‌هاي چهارگوش و عظيم و كشيده احداث شده در آن دوران مي‌توان ساسانيان را كامل‌كننده طرح باغ‌هاي چهارتايي از طريق پيچيده كردن آنها دانست.
در چند سال اول اسلامي، تاثير طرحهاي چهارباغ را بر باغ‌هاي اسلامي ديده مي‌شود. هوگ
Hog نمونة آن را در قصر بالكاوارا (Balkawara) در سامرا (Samarra) و در قرن نهم بيان كرده است . پلان اصلي هرز فيلد Herzfeld ;I كه مبناي پلان هوگ بوده است مشخص مي‌سازد كه بدون هيچ تصادفي، الگوي بصري طراحي شده در باغ شكل دو برابر شده‌اي از چهارباغ هخامنشيان مي‌باشد.
چهارباغ هخامنشي شامل محور طولي مركزي و باغ‌هاي ممتد و منحصر به فرد چهارتايي بر باغ‌هاي دوران ساسانيان و دوره اسلامي، به حدي بوده كه حتي بر باورها و تفكرات اسلامي آن دوران نيز تأثير گذاشته است. به طوريكه سمبل (هشت بهشت) در حقيقت متأثر از دو برابر شدن تصميم‌بندي‌هاي مي‌باشد. باغ‌هاي سلطنتي كوروش يا همان پرديس‌ها مي‌باشد. در واقع فضاي چهارتايي پرديس‌ها از اواسط هزاره اول پيش از ميلاد بر باغ‌هاي خاور نزديك تأثير گذاشته، مي‌گذارد و خواهد گذاشت.
به هنگام ساخت تئوفيلوس (
Theophilus ) (نهادي از تأثير چهارباغ بر تمدن غرب)، نمونه‌هاي بسياري از باغ‌هاي اسلامي كه برگرفته از چهارباغ كوروش بودند در قلمروي سرزمين‌هاي عباسي به ويژه در قصرهاي سلطنتي قسطنطنيه وجود داشت. حكومت بيزانتين (٨٤٣ ميلادي) نزديكي بسياري با قلمروي عثماني در آن زمان داشت. باغ‌هاي ايراني موجب بوجود آمدن باغ‌هاي محوري و متقارن در جنوب ايتاليا در اواسط قرن نهم ميلادي شدند. از سوي ديگر بررسي (حياط شيرها) در الحمراي اسپانيا، بدون بررسي تأثير پاسارگاد بر آن امكان‌پذير نخواهد بود. قصر‌الحمرا در قرن ١٤ در جنوب اسپانيا بنا گرديد و در آن وجوه مشخصي از باغ‌هاي ايراني در طيف وسيع خودنمايي مي‌كند از جمله: طراحي متقارن در طرفين محور مركزي آب، حضور متناوب آبراهه‌هاي سنگي كه در بعضي موارد حوضچه‌هايي با فاصله‌هاي مشخص در مسير آن دوران از تاثير باغ‌هاي سلطنتي هخامنشي يا چهارباغ‌ها بي‌نصيب نماند.
در ابتداي راه، حركت اين مسير را در جلگه‌هاي وسيع رود كنگ در شمال هند بايستي جستجو نمود، در باغ‌هاي مشهور به پاتيلاپوترا
Patilaputra . طراحان باغ‌هاي پاتيلا پوترا (سلسله مانوري‌ها) قصد داشتند با طرح‌هاي خويش عظمت و شكوه باغ‌هاي ايراني هخامنشيان را تحت تأثير و تحت‌الشعاع هنر خود قرار دهند. ولي حتي در مقام رقابت نيز باغ‌هاي هنري ساخته شده در پيش از اسلام چه از نظر طرح و چه از نظر مصالح سنگي به كار گرفته شده، در مقابل معماري و بناي باغ‌هاي ايراني حرفي براي گفتن نداشتند.
بسياري از تعاريف موجود دربارة باغ‌هاي ايراني و بسياري از برداشت‌هاي دقيق معماري و طرح باغ‌هاي هخامنشي مربوط به زمان (بابر) است. در اوائل قرن ١٦ زماني كه بابر فرمانروايي مغول، كابل و سپس جنوب هند را تصرف كرد، انديشه ساخت باغ‌هايي از نوع منحصر به فرد براي استفاده از ميوه‌هاي آنها و لذت بردن، هنوز از ذهن وي بيرون نرفته بود. بابر پس از فتوحات و لشكركشي‌هاي خود، نهايت سعي خويش را در طراحي ساخت باغ‌هايي براساس سنت‌ها و شرايط اراضي منطقه نمود.
در اين راستا، بخش آسياي مركزي كه مدت‌ها بخشي از ايران محسوب مي‌شد مورد تأكيد و توجه خاص بابر در اين خصوص قرار گرفت. بابر به‌شكلي پيگير و منظم حوض‌هاي آب چهارگوش و سنگي در عين حال هر يك از اين عناصر به طور برجسته، مشخص و با شكوه در زمينه باغ جلوه‌نمايي مي‌كنند. هريك بيانگر صبر، بردباري و شكوه يك سلسله مي‌باشند.

 

بناها و باغ‌هاي پاسارگاد، شاهد صادقي بر ابتكار و پايه هنرمندي ايرانيان در آغاز تشكيل سلسله‌ي هخامنشي و پيش از اختلاط با صنايع ساير ملل است.

دانش طاهرآبادي ـ كارشناس ارشد معماري و عضو هيات علمي پژوهشكده نظر ـ در مقاله‌اي، به تبيين شيوه‌ي باغ‌سازي پاسارگاد و جايگاه آن در معماري دوره‌ي هخامنشي پرداخته است.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، متن تحقيق اين كارشناس به اين ترتيب است:

اهميت پاسارگاد

ايراني‌ها از قديم الايام به ساختن باغ‌ها و باغچه ها در حياط‌ها و دور و بر بناها علاقه خاصي داشته‌اند. آنها باغچه‌هايي را

كه در اطراف بنا مي ساختند «په اره دئسه» مي‌ناميدند، كه به معناي پيرامون دژ يا «ديس» بود. «ديس» ‌يعني بنا و كسي را كه ديس مي ساخت «ديسا» ‌يعني بنا مي‌خواندند. فرمانروايان شهرهاي داخل ايران، يا شهرهاي قلمرو شاهنشاهي ايران در خارج، همه ملزم به ساختن چنين باغچه‌هايي بوده‌اند. مثلاً يكي از اين «په اره دئسه» يا پرديس‌ها در تخت‌جمشيد (پارسه، پرسپوليس) بود كه خشايارشاه در هنگام برشمردن نام بناهايي كه ساخت، از آن ياد كرده است .

بناها و باغ‌هاي پاسارگاد، شاهد صادقي بر ابتكار و پايه هنرمندي ايرانيان در آغاز تشكيل سلسله‌ي هخامنشي و پيش از اختلاط با صنايع ساير ملل است. نكات و ويژگي‌هاي منحصر به‌فردي را كه هنر پاسارگاد دارد، حتا در آثار محدود و مختصر مادي‌ها كه همسايه، هم‌پيمان و هم‌نژاد هخامنشيان بوده‌اند، يا در سرزمين عيلام (خوزستان) كه همسايه غربي‌شان بوده‌اند، و همچنين در حجاري‌هاي فراوان آشوري ها نمي‌توان ديد و اين خود استقلال انديشه و هنر ايرانيان را در آغاز تشكيل شاهنشاهي نمودار مي‌سازد. در نظر بسياري از دانشمندان و از جمله‌ي آنها گيريشمن، هنر پاسارگاد بسيار مهمتر از هنر تخت‌جمشيد (پارسه، پرسپوليس) است.

جانمايي بناها در باغ

كاخ‌هاي كورش با ويژگي خود در معماري چهارنمايي، به عنوان ساختارهايي با چشم‌انداز باز و گشوده طراحي شده بودند. اين بناها ديدگاهي گسترده از تمامي جهات داشته و باغ‌هاي بزرگي اطراف آن‌ها را احاطه كرده بود. شواهد موجود نشان مي دهد كه در حقيقت هر كاخ در شكوه ايوان‌هاي ستون‌دار پرسايه و عميق خود در نگاه نخست در ميان انبوه درختان باغچه‌ها و چمن‌زارها ديده مي‌شده است .

حياط اصلي داراي سه بناي سرپوشيده است كه غير از كاخ بارعام يا همان كاخ اصلي، دو كوشك ديگر در مكان‌هايي غير شاخص و گوشه‌ها در كنار ورودي‌هاي حياط جانمايي شده‌اند. همه بناها داراي ايوان‌هايي با حداكثر طول و ديد مشرف به باغ طراحي شده‌اند با ايوان‌هايي ستون‌دار كه منظري بسيار با شكوه از درون و بيرون دارد. كليه‌ي بناها به‌غير از كاخ اصلي در موقعيتي غير شاخص و در مجاورت محل‌هاي عبور طراحي شده اند. موقعيت بناي اصلي بسيار شاخص و استثنايي است و جانمايي بناهاي ديگر در جهت تاكيد بر اهميت بناي اصلي صورت گرفته است و اگر پاسارگاد را يك سمفوني موسيقي در نظر بگيريم نقطه اوج و فراز آن كاخ اصلي است.

گردش آب

آب كه از عوامل اصلي ايجاد باغ ايراني است در پاسارگاد به عنوان اولين نمونه‌هاي برجاي مانده از باغ‌سازي ايراني بسيار مورد استفاده قرار گرفته است و از تاثيرات آن بر فضا بهره‌برداري‌هاي خوبي شده است. وجود آب فراوان و چشمه سارهاي متعدد در جلگه‌ي پاسارگاد و وجود بيش از هزار و صد متر



:: موضوعات مرتبط: پيشينه تاريخي چهارباغ، ،
:: برچسب‌ها: پیشینه باغ های سنتی, باغ های تاریخی, باغ سلطنتی پاسارگاد, چهارباغ, گردش آب, چهارباغ, ,

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




چنار در باغهای سنتی و تاریخی ایران

 

 

ايجاد و احداث باغ در ايران چنانچه ذكر گرديد به عنوان يك ضرورت از قديم الايام مرسوم بوده است و ايرانيان در اين زمينه با استفاده از روح خلاق و ويژگي بارز عشق به طبيعت و به كارگيري مسائل فني و مهندسي و آميختن آن با جنبه هاي هنري از نوع شرقي آن هم هنر لطيف و عميق ايراني به آفرينش فضا هاي سرشار از زيبائي و محيط و فضا هاي كم نظير پرداخته اند .در احداث

مكان ها ئي از اين دست دقت نظر و رعايت جوانب مختلف به نحو احسن صورت مي گرفته است .

به عنوان مثال هر بيننده خوش ذوق به محض ورود به باغ به تقارن موجود در انتخاب و قرار دادن عناصر مختلف استفاده شده از قبيل ساختمان ها , درختان , انهار و ساير عناصر پي مي برده است . در واقع در اكثر قريب به اتفاق فضاهاي ايجاد شده از اين دست در نقاط مختلف اين مرز و بوم اين موارد با حساسيت خاص منش و روحيات ايراني رعايت شده است . از اين ميان مي توان از باغ فين كاشان ، باغ نظر كرمان ، باغ نظر كازرون ، باغ شاهزاده ماهان و باغ هاي چهل ستون , نظر اصفهان، باغ مهتر علي شاه , باغ فيروزي و باغ اهوستان در يزد ياد كرد . در واقع در تمامي شهر هاي كويري هم چون كاشان  ، يزد , طبس ، كرمان ، بيرجند ، گناباد ، فردوس ، نيشابور ، سبزوار ، بيهق ، دامغان ، سمنان ، ري ، قم ، خور و بيابانك در هر جا جويبار و چشمه ساري باشد باغ ايراني به نوعي با وجود تفاوت هائي  پديدار مي گردد .

در احداث باغ هاي سنتي به طور معمول از گونه هاي گياهي مختلف درختي , درختچه اي و ... اعم از  بومي وغير بومي استفاده مي شده است. از اين ميان گونه هاي درختي جنس چنار در واقع جزئ عناصر اصلي اين فضاها بوده اند .در ايران با توجه به حضور گونه چنار معمولي Platanus Orientalis كه ظاهرا وارداتي است دربين اين گونه ها  از ديرباز جايگاهي خاص دارد . البته بر اساس اطلاعات بدست آمده از منابع موجود در مورد اين گونه استنباط مي گردد كه پايه هاي قديمي آن به صورت بومي در مناطق غربي ايران از جمله تنگ ملاوي در استان لرستان ديده شده و در حال حاضر نيز وجود دارد .

 

 

 

مشخصات و ویژگیهای گونه :

 

اين گونه با نام علميPlatanus orientalis L.   از خانواده Platanaceae  مي باشد كه درزبان انگليسي به آن  oriental plane ، Plane tree يا sycamor plane  و در زبان فرانسهPlatane   مي گويند. نام اين گونه از واژه يوناني Platanos  گرفته شده است.اين گونه درختي خزان كننده كه رشد قابل توجه دارد داراي تنه اصلي بوده وارتفاع آن به حدود 25 تا 30 متر مي رسد . پوست تنه آن خاكستري مايل به سبز ( شفاف ولكه دار ) ،صاف ،لكه اي و ريزان ، برگ‌ها پهن ،طويل ،پنجه اي ودندانه دار،پنج يا هفت بخشي دندانه دار  شبيه برگ افرا وخزان كننده، (برگهاي پائيزي به رنگ زرد تيره و خوش منظر ) ، برگها در جواني كركدارونمدي است كه بتدريج كرك‌‌ها زدوده مي شود . گل آذين كروي و مركب ،يك پايه بر روي پايك بلند وآويزان و فصل گلدهي در بهاراست . در زير و روي برگ هاي آن بريدگي هاي عميق و كرك ديده مي شود. در بعضي نقاط كشور از جمله استان تهران ( تهران , .... ) استان اصفهان ( اصفهان , نطنز , خوانسار , گلپايگان , .... )  پايه هاي  كهنسال آن با قطر برابر سينه بيش از يك تا دو متر ديده شده است .‍             

اين گونه درختي با نمائي با شكوه و تاج پوشش بزرگ و  قابل ملاحظه به علت داشتن شاخه و برگ زياد و متراكم در بيشتر مناطق از قديم درفعاليت هاي درخت كاري و ايجاد فضاهاي سبز  به ويژه در كنار معابر و خيابان ها به صورت رديفي كاشته مي شود . گونه ديگري از جنس platanus  كه به نام چنار لندني معروف و اصل آن از اروپا است وجود دارد . اين گونه داراي برگ هاي پنج لبه افرائي شكل بوده و بذر آن با پوشش توپي شكل مي باشد. پوست اين گونه نيز صاف است كه به تدريج به صورت قطعات نامنظم جدا شده به طوريكه پس از جدا شدن كامل آن تنه درخت رنگ ابلق به خود مي گيرد . لازم به ذكر است كه از نظر گياه شناسي هنوز اين گونه مشخص نشده و در اين مورد بين متخصصين امر اختلاف نظر وجود دارد . به نظر مي رسد اين گونه P. hispanica يا P.acerifolia. باشد. ارتفاع اين گونه به حدود 25 متر مي رسد .

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 




:: موضوعات مرتبط: چنار در باغهای سنتی و تاریخی ایران ، ،
:: برچسب‌ها: چنار, باغ چنار, باغ ایرانی, باغ سنتی, باغ تاریخی,

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




پارک سیتروئن

 

پارک سیتروئن

 

 

 



 

 

 

چکیده

با توجه به نیازروحی و جسمی انسان به پارک و فضای سبز بخصوص در شهرهای صنعتی و بزرگ، طراحی این فضاهااز اهمیت بالایی برخورداراست. لذا نقد و بررسی نمونه های ساخته شده ومطالعه تاثیر آن بر استفاده کنندگان این فضاها می تواند برای طراح این امکان را فراهم سازد تا در طراحی فضاها اشتباهات موجود را تکرار نکند و از نکات مثبت طرح بهره ببرد. این پارک محصول نهضت مدرنیته است که نگاهی متفاوت به عناصر پارک دارد. بکارگیری مصالح جدید، طرح کاشتی متفاوت وتوجه به پویایی و حرکت در طراحی اجزاء آن از خصوصیات این پارک است که دراینمقاله سعی شده است این نکات مورد بررسی قرار گیرند.

کلید واژه

1-گلخانه 2-پارک سیتروئن 3-تنوع کاشت 4-پست مدرن


1- پارک

1-1- تاریخچه پارک

در سال 1972 پس از انتقال کارخانه سیتروئن



:: موضوعات مرتبط: پارک سیتروئن ، ،
:: برچسب‌ها: پارک سیتروئن, اجزا پارک, آکس, مبلمان, مسیرآب, باغ لوکزامبورگ, طراحی پارک, ,

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




پردیس پاسارگاد

پرديس پاسارگاد

 

 

چكيده :

محوطه باستاني پاسارگاد، اولين پايتخت امپراتوري بزرگ هخامنشي، در متون گذشته و
سفرنامه ها به عنوان مجموعه كاخ و باغ و حتي « اولين نمونه چهارباغ ايراني» ذكر
گرديده است.بررسي و شناخت اين پرديس در همة نوشتههاي پاسارگادشناسان كمبوديست كه به
دليل اهميتش بسادگي نميتوان از آن گذشت .اين مقاله علاوه بر شناخت اجمالي پاسارگاد
و آفرينندةآن كوروش كبير، به معرفي باغ در ايران باستان،پرديس پاسارگاد و عناصر
متشكلة آن از قبيل آبروها و حوضچهها،مسيرها و پوشش گياهي و عناصر معماري مرتبط با
 
Pavilion ها و كاخها مي پردازد.


بقیه در ادامه مطلب...
 



:: موضوعات مرتبط: پرديس پاسارگاد، ،
:: برچسب‌ها: پردیس, پاسارگاد, باغ پاسارگاد, ,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




اصول طراحی

تعريف طراحي

·        طراحي تجسم واقعيتي است كه هنرمند ديده و يا در ذهن خود مجسم

·        كرده و عصاره ان را با خط بيان كرده است.

·        طراحي دست يافتن به يك توانايي مهارت براي اظهار نوعي بيان و برقراري ارتباط است.


 

 

 

 

                                                   بقیه را در ادمه مطلب می توانید مطالعه کنید



:: موضوعات مرتبط: اصول طراحی، ،
:: برچسب‌ها: اصول طراحی, حجم, خطوط محیطی, طراحی, طراحی طبیعت بی جان, آموزش طراحی, ,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




طرح‌هاى مختلف توسعه شهرى

 

با توجه به توسعهٔ روز افزون شهرها و جلوگيرى از رشد بى‌رويهٔ و بى‌قاعدهٔ آنها، طرح‌هاى بسيارى ارائه گرديده است تا بتواند به طرح و نقشه‌اى منطقى براى شهرها بينجامد. از جمله: شهر ستاره‌اي، شهر اقماري، شهر خطي، شهر گسترده و... .

 
   

 

   

 



:: موضوعات مرتبط: طرح‌هاى مختلف توسعه شهرى ، ،
:: برچسب‌ها: طرح های مختلف توسعه شهری, شهر گسترده, شطرنجی, شهر در مدل کهکشان, شهر اقماری, شهر خطی, مدل کهکشان, مدل متمرکز, شبکه محوری, شعاعی, ستاره ای, ,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




عناصر ساخت منظر

 

- مقدمه

با رشد شهرها و حومه ها ميل شديدي به يكنواختي منظر پديد آمد، بطوريكه تفاوت اندكي در خوصيات موجود بين نواحي مختلف شهرها و محله ها ديده مي شد و اين امر طراحان را ترغيب نمود كه در جهت شناخت و سپس تقويت شاخصهاي منحصر بفرد هر ناحيه در طراحي هاي خود بكوشند.

عناصر ساخت منظر به دو دسته قابل تقسيم هستند :

1- عناصر طبيعي ، شامل انسان، حيوانات ، گياهان ، خاك ، آب ، باران و باد.

2- عناصر مصنوع ، شامل مبلمان ، اتومبيل ¸ مسيرها و دسترسيها ، فضاهاي گشايش و مكث و عناصر تاسيساتي، كه در اين نوشتار به اختصار درمورد هريك از آنها صحبت خواهيم كرد.

 

 

- عوامل طبیعی

 

- خاك

خواص فيزيكي و شيميايي خاك بستر طراحي از مهمترين عوامل تاثيرگذار بر طرح مي باشد و بهمين دليل بررسي خاك از نظر بافت ، رنگ ، ميزان مقاومت فشاري ، ميزان تخلخل و غيره اولين مرحله مطالعات طراحي را به خود اختصاص مي دهد.

بررسي خاك از نظر نيز ميزان املاح ( نمك و آهك )از اهميت زيادي برخوردار است زيرا كه وجود نمك به ميزان زياد در خاك سبب ايجاد حفراتي درون بافت خاك ، به هنگام انبساط و انقباضهاي فصلي مي گردد.

تاثير عوامل فرسايشي و همچنين تحليل فرآيندهاي رسوبگذاري و عوامل رانشي و غيره بر خاك نيز به پايداري طرح ما و همچنين انتخاب صحيح مصالح و محاسبات پي سازيها ، كمك مي كند.

 

- آب تاثير آب بر طراحي منظر نيز از دو لحاظ قابل بررسي و توجه است

الف ) تاثير آب از نظر عملكردي ، اعم از آبياري ، پاكيزگي ، ...

ب) تاثير رواني آب ، از جمله رنگ آن و انعكاس آن و يا حركت و صداي آب.

همچنين آب در فرهنگهاي گوناگون داراي معاني سمبليك و اعتقادي متعددي نيز مي باشد، چه بسا كه در فرهنگ كهن پارسي آب عنصر اصلي باغسازي است و جنبه قداست دارد.

وجود آب سبب ايجاد تغييراتي نير در ميكروكليماي محلي كه در آن واقع است نيز مي گردد ، از جمله اينكه آب در ميزان درجه حرارت محيط و همچنين ميزان رطوبت آن، تاثيرگذار است

 

 

- نور نور چه از لحاظ فيزيكي و چه احساسي بر منظر تاثير می گذارد.

جهت و شدت نور و نحوه توزيع آن در فضا سبب ايجاد سايه روشنها و همچنين تفكيك فضاها به صورت نقاط سايه و نقاط پرنور، ايجاد مركزيت ديد و ... مي گردد.

علاوه براين ميزان تابش خورشيد محدوديت هايي را نيز در انتخاب نوع پوشش گياهي ايجاد مي كند.

 

- باد ما در طبيعت با دونوع باد مواجه هستيم 1) بادهاي مطلوب و 2) بادهاي نا مطلوب.

استفاده بهينه از بادهاي مطلوب و كاهش تاثير بادهاي نامطلوب ميتوانند تاثير بسزايي در تنظيم شرايط محيط و درنتيجه پايداري طرح ما داشته باشد.

كاهش شدت بادهاي نامطلوب از طريق ساخت موانع و ايجاد تغيير جهت در آن ، از راهكارهاي قابل توجه در طراحي است.

- باران بررسي ميزان باران و سرعت و شدت آن در تعيين راهكارهاي دفع آبهاي سطحي سايت و يا استفاده از آن در چرخه آبياري مجموعه، بسيار حائز اهميت است.

- پوشش گياهي در هر منطقه پوشش گياهي موجود نشان دهنده ويژگيهاي محل اعم از اقليم، مقاومت خاک و... است که معمولا سعي مي شود به صورت دست نخورده در جاي خود حفظ شود. پوشش گياهي که براي يک سايت طراحي مي شود بايد با ويژگيهاي اقليمي منطقه هماهنگي کامل داشته باشد. اين پوشش گياهي مي تواند جنبه کاربردي (کاهش درجه حرارت، مقابله با آلودگي و عوامل نامساعد جوي مثل بادهاي نامطلوب) يا تزييني (از لحاظ بصري يا حسي) داشته باشد.

استفاده مناسب و بجا از گياهان مي تواند ميزان نياز به عناصر مصنوع را کاهش دهد.

- حيوانات

حيوانات از عوامل حيات بخش منظر هستند. اكوسيستم جانوري هر منطقه بايد در طراحي آن مدنظر قرار گيرد. استفاده از پوششهاي گياهي مناسب و همچنين انتخاب مبلمان در طراحي منظر و لحاظ كردن خصوصيات جانوران بومي هر منطقه و نيازهاي آنان ، سبب هماهنگي طرح با اكوسيستم جانوري آن منطقه و در نتيجه تناسب طرح با محيط مي گردد.

 

- انسان فضا با حضور انسان در آن معني پيدا مي كند، درنتيجه فضا بايد پاسخگوي نيازهاي عملكردي و رواني و احساسي انسان باشد.

به طور كل بين انسان و محيط رابطه متقابلي وجود دارد ، بدين صورت كه به همان اندازه كه محيط رفتار انسانها را ، چه ازنظر رواني و چه از نظر عملكردي ، شكل مي دهد ، انسان و عكس العملهاي او نيز بر پويايي و يا سكون و آرامش فضا تاثير گذار است.

در نتيجه توجه به نيازهاي عملكردي انسان، شرايط آرامش وي ، حس زيبايي شناسي و نيازهاي رواني او ، مهمترين گام در طراحي منظر به حساب مي آيد.

 

- عناصر مصنوع این عناصر مي توانند در شناسايي محل و ساخت و يا بهبود ناحيه شهري موثر باشند.

عوامل موثر در انتخاب عناصر ساخت منظر عبارتند از دوام ، زيبايي ، تناسب و بخصوص هزينه آنها با توجه به بودجه تعيين شده در طرح.

 

- گلدانها

هرگاه درخت يا درختچه را نتوان مستقيما در زمين کاشت مي توان از گلدان استفاده کرد. گلدانها را مي توان به عنوان مانع يا حصارهايي جهت جلوگيري از ديد و يا لطافت بخشيدن به ديوارهاي بزرگ به کار برد.

نکاتي که بايد در انتخاب يا طراحي گلدانها مورد توجه قرار گيرند عبارتند از:

- هماهنگي با محيط، ترکيب گلدانها به صورت چند تايي و ايجاد محيط دنج براي نشستن.

- آبياري، استفاده از منابع آب، سيستم آبياري دستي يا اتوماتيک.

- عمق مناسب خاک.

- کوتاه مدت، بلند مدت يا دايمي بودن گلدانها.

- استفاده از حلقه ها و يا استوانه هاي بتني براي محافظت از کابلها و لوله ها.

- انتخاب نوع گياه.

- مراقبت، مقاومت در برابر صدمات عمدي، استحکام.

- زهکشي.

 

- زباله دانها

زباله دانها مي بايست در مکان مناسبي قرار بگيرند و قابل ديد باشند بدون آنکه بيش از حد به چشم بيايند. در حاشيه خيابانها مي توان زباله دانها را به صورت خطي و در فاصله سي متر از يکديگر قرار داد ولي تعداد آنها را بايد در جلوي ساندويچ فروشيهاي بزرگ، سينماها و رستورانها بيشتر کرد.

عواملي که در طرح زباله دانها مي بايست در نظر گرفته شوند عبارتند از:

- مقاوم بودن در برابر صدمات عمدي و استهلاک.

- استفاده از مصالحي که نياز کمي به تعمير و نگهداري دارند.

- سهولت در تخليه و تميز کردن.

- غير قابل سرقت بودن.

- نسوز بودن طبق تعرفه هاي آتش نشاني.

- در معرض ديد نبودن محتويات.

- نصب و اتصال اجزا.

 

- روشنايي

در هر منطقه مي بايست از يک سيستم استاندارد شده براي تيرهاي چراغ برق استفاده کرد. اين تيرها همچنين مي توانند براي نصب علايم و يا استقرار زباله دانها مورد استفاده قرار گيرند تا تعداد تيرها و پايه ها به حداقل برسد. ارتفاع و نوع چراغها مي بايست بيانگر شاخصها و کاربرد در يک ناحيه باشد. به طور کلي چراغ پياده روها را مي توان به دو نوع کاربردي و تزييني تقسيم کرد.

چراغهاي کاربردي: - سطح بالا: بين 3 تا 4 متر براي روشن کردن ميدانها، مراکز فروش و گذرگاههاي عريض.

- سطح پايين: براي روشنايي نزديکتر گذرگاههاي باريک، نشستگاهها، اماکن صرف غذا و يا باغچه ها.

- ديواري : در امتداد پله ها و گذرگاههاي شيبدار که استفاده از دو نوع ديگر جا گير به نظر مي رسد.

چراغهاي تزييني: - نور افکن: روشن کردن ساختمانهاي خاص، بناهاي يادبود، فواره ها يا درختان به وسيله نورافکنهايي صورت مي گيرد که بر روي پايه يا ديوار نصب گرديده و يا در سطح پايين و در زاويه هاي مختلف قرار مي گيرند.

- چراغهاي جشن و سرور: چراغهاي چندتايي با اثرات ويژه که براي جشنها به کار مي روند.

 

- علايم

در استفاده از علايم مي بايست کاملا بادقت و معقولانه عمل کرد تا تعداد تبرها و پايه ها به حداقل برسد. علايم را مي توان به ديوارها و ساختمانها نصب کرد و يا آنها را جزيي از ساختارهاي ديگر موجود در خيابان نمود که به هر صورت براي منظورهاي ديگر برپا شده اند. ارتفاع، اندازه و شکل علايم مي بايست به گونه اي طراحي شده باشند که به بهترين وجه قابل رويت بوده و به محيط مربوط به خود شکلي تازه بخشند اما در عين حال نبايد بيش از حد به چشم بيايند.

طرز به کارگيري علايم در يک منظر خياباني بستگي به خاصيت تصويري آنها دارد. علايم مي بايست متناسب با معماري اطراف خود بوده و نقش خود را از نظر کاربردي و زيبايي ايفا کنند.

کاربرد علايم:

- نشان دهنده جهت: جاده ها.

- شناسايي ساختمانها، ميدانها و پارکها.

- کنترل ترافيک: جاده ها و علايم پارکينگها.

- اطلاعات: تاريخي، محلي، رويدادها.

- علايم و نشانه ها: پرچمها، شعارهاي روي پارچه، اشکال بزرگ ديواري، علايم اختصاصي شرکتها.

علايمي را مي توان به هم وابسته دانست که يا به منطقه خاصي مربوط بوده و يا از لحاظ رنگ، شکل و نصب وجوه مشترکي داشته باشند.

 

- آبنماها نکات زير را مي بايست در طراحي ساختارهايي که در رابطه با آب ساخته مي شوند در نظر گرفت:

- حرکت ( نور در آب جاري تلالو مي نمايد. آبهاي جاري در مقايسه با آبهاي راکد مي توانند فضاهاي بسيار متفاوتي به وجود آورند.)

- سروصدا (اصطلاحا صداي سفيد)

- تاثير خنک کننده

- انعکاس

- تحت الشعاع قرار دادن عوامل پيرامون خود

- تاثير باذ بر ارتفاع فواره ها

 

- پايه ها

پايه ها موانع خوبي را براي جلوگيري از عبور وسايل نقليه به وجود مي آورند و مي توانند به جاي جدول خياباني و يا در ترکيبي با آنها مورد استفاده قرار گيرند. با اين حال محل پايه ها را مي بايست به دقت انتخاب کرد تا از شلوغي و سد معبر در خيابان جلوگيري به عمل آيد. از پايه هاي کوتاه مي توان به عنوان محلي براي نشستن استفاده کرد و يا آنها را براي نصب چراغهاي کوتاه در پارکينگها و پياده روها مورد استفاده قرار داد.

 

- نرده ها زماني از نرده ها استفاده مي کنند که يک مانع فيزيکي که تا اندازه اي هم ايجاد ايمني کند مورد نياز باشد در عين حال از ديد هم جلوگيري نکند. نرده ها و حصارها را نيز مي توان جهت مشخص کردن مرز يک ناحيه و خصوصي نمودن آن يا پناهگاهي در برابر باد به کار برد.

 

- ديوارها

ديوارها يک مانع فيزيکي و بصري ايجاد مي کنند و اصولا براي مشخص کردن نواحي خصوصي و نيمه خصوصي به کار مي روند. آنها را مي توان با ساير عوامل موجود در يک ناحيه ادغام کرد. برخي از اين عوامل عبارتند از:

- باغچه هايي که بالاتر از سطح زمين قرار دارند.

- تغييرات سطح.

- محل نشستن يا نيمکتهاي متصل به ديوار.

- سايه بان يا کيوسک.

ديوارهاي حايل: ديوارهاي حايل بلند را مي توان به سکوهايي تقسيم کرد و به وسيله پوشش گياهي اين ترکيب را ملايمتر نمود. آنها را همچنان مي توان به صورت پلکاني ساخت تا محلي براي نشستن ايجاد شود.

 

- جدولها

انتخاب نوع جدول بايد منطبق باشد با:

- نوع مانعي که مورد نياز است.

- نوع جاده.

- سنگفرش محوطه.

 

- پله ها پله ها را مي توان بعد ديگري از سنگفرش دانست که به وجود آورنده تغييرات لازم در سطوح مختلف است، در مشخص نمودن ابعاد کمک مي کند و حتي جايي براي نشستن فراهم مي آورد.

 

- محل های نشستن

نيمکت ها را معمولا براي نشستني موقت يا طولاني در نظر مي گيرند. محل نشستن طولاني نياز بيشتري به راحت بودن دارد. اين نيمکت ها که در پارکها و فروشگاهها به کار برده مي شوند بيشتر شکلي قالب ريزي شده دارند و داراي دسته و تکيه گاه هستند. محل نشستن کوتاه مدت مي تواند ساده تر بوده و انعطاف پذيري بيشتري داشته باشد مانند نيمکتهايي که با ديوارها ادغام مي شوند، حصاري براي باغچه هاي بلند تشکيل مي دهند و يا در ايستگاههاي اتوبوس نصب مي گردند.

نيمکتها را مي توان به طرق مختلف تنظيم کرد:

- به طرف همديگر براي گفتگو.

- به طرف خارج يا پشت به پشت براي تماشاي مناظر.

- براي نشستن در مراکز فعاليتهاي مردمي مانند فروشگاهها يا ميدانها.

- صندليهاي تکي براي رستورانهاي کوچک يا ايستگاههاي اتوبوس.

- نيمکتهايي که در واحدهاي کوچک مي توانند يک شکل منحني را به وجود آورده و با پوشش گياهي ترکيب شوند.

- صندليها و نيمکتهاي مجزا شده که با گياهان ادغام شده محيط خلوت و ساکتي را به وجود مي آورند.

تا آنجا که ممکن باشد نيمکت را مي بايست در محلي که از عوامل جوي به خصوص باد بر حذر باشد قرار داد. نظم و ترتيب نيمکتها مي بايست منطقي باشد و بايد از پراکندگي آنها جلوگيري کرد تا محل عبور و مرور را مسدود يا شلوغ نکنند.

 

-  آمفي تئاتر ها

آمفي تئاترها را مي توان به صورت سطوح شيبدار چمن کاري شده و يا پلکانهايي از بتون يا سنگ ساخت. مصالح و مواد را مي بايست مناسب محل مربوطه انتخاب کرد. سطح چمنکاري براي نشستن در اماکن غير رسمي و پارک مانند و سطوح سنگي براي اماکن رسمي و يا جهت تجمع زياد مثل تماشاي کنسرت مناسب هستند.

 

 

- توقفگاههاي سرپوشيده

توقفگاههاي سرپوشيده را مي توان براي استفاده دراز مدت، کوتاه مدت يا دايم بنا کرد.

- دايم: پياده روهاي مسقف، بناهاي ستون دار و يا ورودي مسقف اتومبيل ها.

- دراز مدت: ايستگاههاي اتوبوس، کيوسک ها و اتاقکهاي تلفن.

- موقت: سايه بان مغازه ها و چترهاي بزرگ کافه ها که در محيط باز از آنها استفاده مي شود.

توقفگاه هاي سرپوشيده اصولا بدين جهت مورد نياز هستند که محل امني در برابر عوامل جوي براي عابرين فراهم آورند.

در تمام حالات آنها را مي بايست به گونه اي طراحي کرد و ساخت که در مقابل فرسودگي و صدمات عمدي مقاوم باشند. علاوه بر اين توقفگاه ها را بايد با سبک معماري اطراف هماهنگ کرد و يا آنها را جزيي از طراحي عمومي قرار داد.

 

- سايه بانها

سايه بانها يا به ساختمان متصل بوده و يا مستقل مي باشند و پناهگاهي را در برابر عوامل جوي به وجود مي آورند. سايه بانها ممکن است در تزيين و رنگارنگ نمودن منظر موثر واقع شوند. آنها در نواحي شهري که سرعت باد توسط ساختمانهاي بلند تشديد مي گردند و وضعيت بدي را در فضاهاي باز مجاور به وجود مي آورند ارزش خاصي دارند.

سايه بانها مي توانند به صورت موقت يا دايم باشند. سيستمي که بتوان آن را فورا برپا کرد براي بازارهاي يکروزه مناسب است.

 

- ساختارها يک ساختار ممکن است محافظي در برابر عوامل جوي باشد يا نباشد اما در هر صورت مي تواند کاربردهاي زير را داشته باشد:

- حسي از وجود يک مکان به خصوص را به وجود آورند.

- به عنوان متصل کننده اي عمل کنند.

- مدخلي را تشکيل دهند.

 

:: موضوعات مرتبط: عناصر ساخت منظر ، ،
:: برچسب‌ها: عناصر ساخت مناظر, عناصر طبیعی, عناصر مصنوعی, ,

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




نقش باغ در شهرهاي ايراني قبل از اسلام

 

دريافت و نادر انسان از باغ به عنوان بهشت و اشارة متون مذهبي به آغاز خلاقت آدم و حوا در باغ رشت، قديمي‌ترين نشان اهميت باغ در روند حيات انسان است. داده‌هاي باستان‌شناختي محوطة چغاهاي در عراق نمايشگر رواج كشاورزي همراه با آبياري ساده در پيش از هزارة ششم ق.م است. اما دربارة احداث باغ تا هزارة سوم ق.م. مدركي در دست نيست. احتمالاً از اوايل هزارة سوم ق.م. باغ‌هاي سلطنتي در مصر وجود داشته است. متون اساطيري و مذهبي سومري نيز در اين هزاره اشاره به باغ‌هاي معابد در بين‌النهرين دارند، كاخ باغ‌هاي بابلي اواخر هزارة سوم ق.م و اوايل هزارة دوم ق.م. و متون آشوري ميانه از توجه به باغ‌ها و باغ‌داري و تلاش براي خود دادن درختان غير بومي به محيط طبيعي تازه حكايت دارند. 

در اوايل هزارة اول ق.م. باغ‌هاي شاهانه يكي از ويژگي‌هاي بيت‌المقدس بودند. در واقع در هزارة اول ق.م. گسترة شگفت‌آوري از باغ‌هاي سلطنتي و يادماني توسط آشوري‌ها پديد آمد و كاشت درختان در سازه‌هاي مرتفع الهام‌بخش ابداع طرح‌هايي چون «باغ‌هاي معلق» در اوايل سدة ششم ق.م شد. يونانيان براي زيبايي معابد و اطراف ورزشكاه‌ها از كاشت بوته‌ها و غرس درختان استفاده مي‌كردند و رديف‌ها به‌واقع به ساخت گونه‌هايي مختلف از باغ‌هاي مجزا و وابسته به بنا پرداخته و صحنه‌هاي نقاشي از آراستن ديوارهاي شهر  با گل‌ها، درختان و به‌كارگيري جانوران و پرندگان حكايت دارد.
تاكنون داده‌هاي باستان‌شناختي سابقة باغ در ايران را به «پاسارگاد» پايتخت كوروش بازمي‌گرداند. پايتختي با تك بناهاي در محدودة باغ سلطنتي يا در پرديس‌ها، كاوش‌هاي باستان‌شناختي سيستمي از آبياري با استفاده از جوي‌ها و حوضچه را ارائه مي‌دهد كه كاخ‌ها را احاطه كرده است و پاسارگاد نمادي از كهن‌ترين باغ ايراني مي‌گردد. كوروش در مجاور كاخ اصلي خود طرح باغي سلطنتي را در انداخت فضايي مستطيل كه محور آن به سمت كاخ اصلي و در كلاه فرنگي مجموعه را مي‌كند.  باغ شامل چهار كرت است كه با ساختار فضاي موجود است. با توجه به بازسازي درختان، آبگذرهاي مستقيمي باغ را تقسيم كرده‌اند و در واقع يكي از بنيادي‌ترين عوامل باغ‌هاي ايراني يعني «چهارباغ» در نقشه باغ آشكار مي‌شود تداوم جهت باغ‌سازي بعد از كوروش را در دشت گوهر در كرانه غربي رود پلوار، در تخت رستم (يا تخت گوهر) مي‌يابيم. شايد كه داريوش طرح متفاوتي را به‌كار گرفته باشد. مجموعه‌اي از باغ و كاخ در شوش از زمان اردشير دوم هخامنشي و در كنار رود شائور شناسايي شده است.
الگوي چهارباغ از ماندگارترين ابداعات هخامنشي در نوع يادماني‌اي بود كه تمثيلي از بهشت (چهار نهر بهشتي) بود و در باغ‌ساري اسلامي تأثير گذاشت.
از شواهد باغ‌سازي ايراني قبل از اسلام بايد به مجموعه ابنيه و طراحي باغ‌هاي اطراف عمارت‌هاي «چهارقاپو» و «عمارت خسرو» در قصر شيرين اشاره كرد كه در شرايط فعلي و بر اساس تاريخ‌گذاري سنتي به زمان اواخر ساساني و سلطنت خسرو دوم برمي‌گردد. بي‌ترديد استیلاي اسلام باغ‌هاي ايراني را از روند تكامل بود باز نداشت بلكه باعث گسترش و توسعة طرح‌هاي باغ‌هاي ايراني شد.
بر اساس شواهد به‌دست آمده از دوران هخامنشي و آن‌چه از آثار قصر شيرين قابل دريافت است حاكي از اختصاص فضاهاي وسيعي به آب‌نماها، جوي‌ها و باغ‌ها است كه متعاقباً به دوران اسلامي وارد و در سراسر سرزمين‌هاي اسلامي گسترش يافت. در دوران اموي كاخ در ميان باغ‌هاي انبوهي ساخته مي‌شد و چشمه‌ها و استخرها نيز بخشي از فضاي باغ بودند. در دوران عباسي زيباترين بخش كاخ، باغ آن با عمارات تفريحي، آبگير و رودخانه بود. چنان‌كه مجموعه پاسارگاد و قصر شيرين و انواع متأخرتر آن چون كاخ باغ‌هاي بخارا و شيراز را مي‌توان ياد كرد. استخري نيز در خصوص شهر ساساني گور (فيروزآباد) مي‌گويد كه تا يك فرهنگ پيرامون آن را بستان‌ها فرا گرفته بودند.
ساخت آرامگاه‌هاي اولياء، بزرگان و امامزادگان در دوران اسلامي اشاره‌اي به بهشت دارد و نمادي از آسمان و بهشت است و نقش درختان سرو در نقوش كاشي و سنگ و... به زندگي ابدي اشاره دارد و در مجموع به‌كارگيري نمادهاي مختلفي در معماري آن‌ها تأكيدي بر يادآوري بهشت است. بهترين و گوياترين نمونه چنين انديشه‌اي در قبل از اسلام آرامگاه كوروش در مجموعه باغ‌هاي پاسارگاد است و به‌همين وجه گور منسوب به كمبوجيه در تخت گوهر در حوالي تخت‌جمشيد، مجموعه‌هاي كاخ و باغ اردشير دوم هخامنشي در كنار رود شائور كه فاصله چنداني از مقبرة دانيال نبي ندارد. از نمونه‌هاي متأخرتر اين قبر محمود غزنوي در باغ پيروزي در غزنه، آرامگاه‌هاي فردوسي در طوس و سيدي و حافظ در شيراز گوياي وجود سنت قرارگيري آرامگاه در مجموعه‌هاي مستجر و باغ‌ها است و شايد بتوان مجموعه طاق‌بستان را با چشمه، انهار و آبگير و باغ را جزو چنين مواردي شمرد.
با توجه به مجموعه اطلاعات موجود چنين برمي‌آيد در شهرهاي قبل از اسلام ايران (حداقل از دوران هخامنشي) با عناصر اصلي كاخ‌ ـ باغ‌ها و آرامگاه‌ها (مشابه نمونه‌هاي اسلامي متعاقب خود) محصور در فضاهاي مستجر و باغ‌هاي طراحي شده بودند و شهرهاي ايراني عملاً بدون وجود عنصر باغ بی معنا بوده اند.


 



:: موضوعات مرتبط: نقش باغ در شهرهاي ايراني قبل از اسلام، ،
:: برچسب‌ها: باغ قبل از اسلام, عمارت خسرو, ,

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




باغ های ساسانی

باغ‌هاي ساساني تاق بستان- باغ شكارگاه

بررسي و پژوهش پيرامون تاريخ باغ به ويژه گونه‌گوني آن راز آن جمله باغ شكار ( شكار جرگه ) ما را برآن مي‌دارد كه با دقت بيشتري برآنچه كه از گذشته باقي مانده و در اختيار داريم، توجه كنيم.
پژوهش مستند و متكي به به مدارك در اين زمينه،مقام ارزنده‌اي را داراست.
با توجه به نقش برجسته‌هاي

                                 بقیه ادامه مطلب



:: موضوعات مرتبط: باغ‌هاي ساساني ، ،
:: برچسب‌ها: باغ ساسانی, چهارباغ, باغ سلطنتی, پاسارگاد, چهارباغ, باغ های هخامنشی, کاخ سروستان, پیشینه تاریخی چهار باغ,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




نماد شناسی سبز در باغ ایرانی

باغ جايگاهي است براي استفاده انسان و در رابطه با سليقه و فرهنگ مردم هر سرزمين شكل گرفته است. يكي از اهداف كلي باغ ايراني وصول همنشيني با طبيعت است كه بصورت كششي در نهاد انسان ها وجود دارد. بر طبق سنت مزدايي، باغ بهترين مكان براي اتصال جويي به عالم بالاست، چرا كه در ميان طبيعت زميني و دنياي آرماني آن (روشني ازلي) واقع است. باغ بهترين سرزمين است؛ باغ نماد جان، صفات پرورش يافته در آن و طبيعت نظم يافته و مطيع آن است.باغ به معناي يك ناحيه محصور و مخصوص كشت گياه است و گوياي واضحي از ارتباط بشر با گياهان در محيط زيست مي باشد. امروزه نيز نقش گياهان در زندگي انسان كاملاً شناخته شده است. آشنايي با ارتباط مردم و گياهاني كه آنان در طي تاريخ به كار برده اند، براي استفاده صحيح از گياهان در باغ سازي لازم و ضروري است.

 مطالعه نمادها در باغ سازي به شناخت مردم و چگونگي تشويق ايشان به باغ سازي و منظره سازي كمك فراوان مي كند. هدف معمار باغ ساز نيز، سنجيدن و ارزيابي امكانات كاربردي فضاي سبز و شناخت و رفع نيازهاي افراد جامعه است. به عبارت ديگر معمار باغ ساز، بايد نماد و كاربري را با هم آميخته و با در نظر گرفتن مسئله حفاظت از منابع طبيعي و ساير مسائل مربوطه، محيطي مناسب زيست و برانگيزاننده براي تفكر ايجاد نمايد.همچنين دليل و هدف از كشت گياه نيز حائز اهميت است؛ در باغ سازي گاهي گياهان را از نظر مذهبي به كار مي بردند، گاهي صرفاً علاقه به گل ها و گياهان باعث احداث باغ مي شد و گاهي نيز عده اي براي نمايش قدرت و ثروت خود اقدام به ساختن باغ هاي وسيع و زيبا مي نمودند.

در باغ سازي ايراني، سر سبزي، درخت، گياه، تنوع درازمدت گل هاي الوان، لطافت هواي مطبوع، عطر آگيني فضا و چشم نوازي سيما با تمام ابعاد منظور شده است. با توجه به مكتوبات دايره المعارف نمادهاي سنتي، گياهان نماد مرگ و رستاخيز و قوه حيات و چرخه حيات هستند. در اين دايره المعارف، از سبز به عنوان عنصري دو خصلته كه هم نماد زندگي و هم نماد مرگ است ياد شده؛ سبز بهاري يعني حيات و سبز زنگاري يعني مرگ. سبز نماد جواني، اميد، شادي و در عين حال نماد تغيير، فنا و حسادت است. سبز به معني بهار، توليد مثل، اعتماد، طبيعت، بهشت، كاميابي و صلح است.گياهان بخصوص درخت در نزد ايرانيان سمبل طراوت، آرامش و زيبايي هستند. درخت نمادي از كل عالم عين، تركيب آسمان و زمين و آب، زندگي پويا، مظهر كل كيهان و سمبلي از رحمت روحاني و تنوير است.سازندگان باغ ايراني، از بيهودگي پرهيز كرده و استفاده اي براساس منطق از گل و گياه و درخت داشتند و هيچگاه بدون دليل چيزي را نمي كاشتند.

باغ بندي و تركيب و ترتيب كاشتن درخت و گياه در باغ هاي ايراني، تجربي ـ علمي و تابع روابط و ضوابط و ناظر بر: كارايي، پويايي، مقابله با ناسازگاريهاي محيطي، مساعد داشت و برداشت و زيبايي و چشم نوازي در فصول مختلف است:

در بهار: شكوفه، گل، عطر و بو، طروات و شادابي؛ در تابستان؛ سايه، گل، ميوه، آب روان، هواي مصفا و فضاي استراحت؛ در پائيز: هنگامه و غوغايي از ميوه هاي الوان، رنگهاي پويا و رقص برگ ها؛ در زمستان : هندسه عيان و سر افرازي درختان هميشه سبز در آغوش شاخه هاي خزان زده عريان، در باغ ايراني ، گياهان با هدف ايجاد سايه ، برداشت محصول و تزئين كاشته مي شوند. حجم اصلي گياهان شامل درختان سايه دار و محصول داراست و گل ها و گياهان تزئيني به ميزان كمتري در باغ ها وجود دارند . در باغ ايراني گياهان با توجه به عملكرد هاي متفاوتشان در جاهاي بخصوصي كاشته مي شوند .و مي توان آن را از لحاظ ترتيب قرار گرفتن درختان به شكل شماتيكي كه در اين جا بيان مي شود تجسم كرد:

در ميان كرات براي جلوگيري از هدر رفتن آب و مسائل ديگر اسپست مي كاشتند؛ كه نوعي يونجه است كه تا هفت بار قابل درو مي باشد؛ مفيد و خوشبو، زيبا و اقتصادي است؛ نگهداريش آسان بوده، ازت هوا را جذب و به خاك مي دهد؛ دافع پشه و مگس بوده، (ولي) زنبور عسل از گلهايش تغذيه مي كند؛ درو كرده اش علوفه زمستاني دام هاست. در اوايل رشد منظره چمن دارد و با رشد بيشتر در برابر باد مواج مي شود و زمانيكه به گل مي نشيند، بنفش خوشرنگي را بر متني سبز مي گستراند.

در باغ هاي ايراني پيرامون استخر را با درختان نارون، افرا، مورد و ارغوان مي پوشاندند.بيدها را هم در جايي مي كاشتند كه آب زياد باشد، اما كنار استخر وحوض نمي كاشتند، چون حوض را مي شكست .كاشت چهار نوع بيد در باغ هاي ايران معمول بود: بيد معمولي ، بيد عرقي، بيد سرخ(بيد سسايه دار) ، گل بيد يا بيد مشك. در نماد شناسي سنتي، بيد درختي افسون شده است كه براي ايزد بانوي ماه مقدس است. بيد مجنون نماد و نشان سوگواري، عشق بدون شادي و تدفين است. بيد افتادگي، قدرت در ضعف، بهار و

طبيعت زنانه است. در باغ هاي ايران، در دو سوي ميان كرد، در كنار گذر گاه و جوي آب درختان خزان دارو هميشه سبز را كنار يكديگر مي كاشتند؛ چرا كه هميشه سبزها نماد بيمرگي، جاودانگي، نيروي حيات جواني، نيرومندي و نيروي زاد و ولد هستند.براي ايجاد سايه، در باغ هاي ايراني از درختان سايه افكن استفاده مي شد. در دو خيابان دو طرف ميان كرت يا آبنما، براي كمك بيشتر به ايجاد سايه ، گذرگاههاي باغ ها را باريك تر انتخاب مي نمودندتا سايه درختان دو طرف همه سطح گذرگاه را بپوشاند و به اين ترتيب دالان سرپوشيده اي از درختان مي ساختند.درختاني كه معمولاً كنار خيابان هاي باغ ، در محور اصلي ، مي نشاندند سرو،كاج و نارون؛ يا سرو،كاج و چنار؛ يا سرو، كاج و ارغوان بود . گاهي به جاي اينها درختان ديگري مثل شورانه، زبان گنجشك، تبريزي ، شنگ، اشن يا قره آغاج مي كاشتند. به اين درختان كه صرفاً به خاطر سايه اندازي كاشته مي شدند، پده، بياخ يا درختان بي بخ(به معناي بي بار) گفته مي شد. با توجه به مقطع طولي محور اصلي در باغ هاي ايراني، يك سرو، يك كاج و يك چنار به نوبت كاشته شده و دالان زيبايي به وجود مي آمد؛ تغيير شكلي كه درختان چنار در چهار فصل سال از نظر رنگ برگها و يا ريزش آنها دارند ، در مجاورت درختان سرو و كاج كه همواره برگ داشته و سبز رنگ هستند، تنوع زيادي در رنگ و طرح و حجم باغ ايراني به وجود مي آورد.

 

هر كدام ازانواع درختان مذكور، ازنظر نماد شناسي معاني جالب توجهي دارند كه در ذيل به آنها اشاره مي شود:

سرو- علامت مشخصه مرگ و جنازه است ، داراي نيرويي است كه بدن را از فساد حفظ مي كند و به همين جهت در گورستان ها مورد استفاده قرار مي گيرد؛ همچنين نمادي از لطافت و شادي است. سرو محبوب ترين درخت در باغ هاي ايراني است.

چنار درختان چنار بر محل وسيعي سايه مي افكنند و مردم معتقدند كه اين درخت ازشيوع تب و بيماري هاي عفوني جلوگيري مي كند .چنار، نماد شكوه و تعليم است.

كاج- اين درخت نمادي از راستي، عمود بودن، نيروي حياتي، باروري، قدرت شاخص، سكوت، گوشه عزلت، طول عمر و ايمان است.

تبريزي- اين درختان با سرعت فوق العاده اي رشد مي كنند و در معماري و ساختمان سازي كاربرد فراوان دارند ، از اين درخت با عنوان درخت آبها ياد مي شود. رنگ دو سوي برگهاي اين درخت متفاوت است لذا مظهريين، يانگ و سال قمري و شمسي و كلاَ همه جفتها محسوب مي شود.

زبان گنجشك- اين درخت نمادي از سازگاري ، توليد و تواضع بوده و عنوان درخت كيهاني مقدس را دارد.

 

درختان نزديك خيابانهاي اصلي يا نزديك ميان كرت معمولاً درختاني بوده اند كه چهار فصلشان زيبا بوده كه درختان كم برگ تر و اصلي دورتر كاشته مي شدند. در باغ سازي ايراني هر كرت به يك نوع درخت خاص اختصاص داشت؛ در باغ هاي ايران قديم قسمت اعظم باغ را به كشت درختان ميوه اختصاص مي دادند، درختان ميوه در فواصل و رديف هاي مرتب وروي اصول دقيق گل دهي و ميوه دهي در فصول مختلف سال غرس مي شدند.

مهمترين درخت ميوه دار توت بود. در اطراف خيابانهاي فرعي باغ، معمولاً توت برگي مي كاشتند كه به علت هرس مرتب ،معمولاً كوتاه مي ماند و وسط خيابان را نمي گرفت . در بعضي باغ ها يك بخش را به توت خوردني اختصاص مي دادند ، در بعضي جاها هم در محل تقاطع مرزها شاه توت يا توت سياه مي كاشتند. در نمادشناسي سنتي، توت به علت داشتن رنگهاي سه گانه در سه مرحله رسيدن آن سفيد، قرمز، سياه : نمادي از سه مرحله راز آِشنايي و سه مرحله زندگي انسان است. توت درخت حيات است ؛ مظهر جديت، اطاعت و زندگي؛ و براي مقابله با قواي تيرگي نيروهاي جادويي دارد.

 از ديگر درختان ميوه ، درخت انجير را مي توان نام برد. انجير، نمادي از باروري، زندگي ، صلح و كاميابي است، گاهي درخت انجير به معني معرفت بوده و تركيبي از نماد اصل هاي مذكر و مونث مي باشد. در باغ هاي ايراني،‌اين درخت در گوشه هاي باغ يا جاهايي كه انحنا داشت مي كاشتند كه در پناه بيشتر ميوه بيشتري بدهد.

درخت مو نيز در انواع مختلف آن مثل مودار بستي، سواره، پياده و خوابيده مورد استفاده و كاشت بود. انگور سواره را رو به طرف شرق مي زدند و انگور پياده را داخل كرتها و معمولاًَ در جايي كه در برابر چشم نبود مي كاشتند و در كنار آن براي ممانعت از هجوم زنبورهاي مزاحم،‌فلفل كاري مي شد . انگور نمادي از خرداست؛ حقيقت در شراب است؛ يك شاخه انگور نشانه ايزدان كشاورزي و باروري است و مظهر شراب، زندگي و بي مرگي را تصوير مي كند.

 

از درختان ميوه دار كه با تنوع زياد و مرغوبيت فراوان در باغ هاي ايراني كاشته مي شدند مي توان موارد زير را نام برد:

سيب نمادي از عشق، صلح وتوافق، الوهيت و معرفت.

گلابي- نمادي از اميد و سلامتي، عدالت، دولت خوب و داوري عادلانه

گيلاس- نماد تولد برهنه انسان در جهان؛ بدون اينكه مالك چيزي باشد و همين طور بازگشت او به زمين

هلو- اهداگر بي مرگي، دافع شر، ميوه پريان.

آلو- مظهر آزادگي و وفاداري، طول عمر،‌پاكي، عزلت، خردسالي.

زالزالك- گياه پريان، دافع شر، گل عروس رومي يوناني.

نخل- نمادي از شادي،‌شهوت، راستي، تبرك، ظفر، انسان راست كردار و درخت حيات

بادام- نمادي از بكارت، خودزايي، سعادتمندي در زناشويي، تجسم بيداري، مظهر ملاحت، دلربايي و لطافت.

گردو- خرد مكتوم، باروري و طول عمر، مظهر پايداري به هنگام بد اقبالي

 

علاوه بر درختان در نماد شناسي سنتي، گلها نماد اصلي منفعل، مونث و شكل مادگي هستند . جايگاه گلها در باغ ايراني ، پاي درختان بود. گلهايي كاشته مي شد كه خاصيتي داشته باشند؛هم از عطر آنها استفاده مي شد و هم از گلبرگهايشان حلوا و مربا و چيز هاي ديگر درست مي كردند و برخي از آنها خاصيت طبي هم داشت . در ميانكرت فرا روي عمارت اصلي باغ، اگر استخر نباشد ،‌گلستان است . در باغ ايراني هميشه سعي مي شد كه در گلستان همواره گل باشد. گل هاي تزئيني بيشتر در باغچه هاي جلو ساختمان و در محور ورودي و يا محورهاي اصلي كه متوجه بناست كاشته مي شوند.

 

 از گل هايي كه بيشتر مورد توجه ايرانيان بود ه است مي توان به موارد زير اشاره كرد:

 

گل سرخ محبوبترين گل باغ هاي ايراني گل سرخ است؛ در قلمرو گل هاي ايراني ، گل سرخ داراي سلطه و تفوق مي باشد و اين طبيعي است كه كلمه گل در فارسي هم به معناي گل سرخ است و هم مطلق گل. گل سرخ نمادي است بسيار پيچيده ، گل هم زمان است و هم ابديت؛ هم كمال آسماني است و هم رنج زميني.

بنفشه نماد فضيلت و زيبايي نهفته، حجب.

سوسن- نماد پاكي، صلح، رستاخيز و مظهر باروري ايزد بانوي زمين.

سنبل- نماد دور انديشي،‌آرامش فكري.

پامچال- معرف پاكي، جواني و گستاخي است.

تاج خروس- گل جاودانه افسانه اي ، نماد بي مرگي، ايمان ، و وفاداري و ثبات در عشق.

ميناي چمني- مظهر پاكي و معصوميت.

زعفران- بي علاقگي، فروتني، انكار نفس، گياه خورشيد.

زنبق- نيلوفر يا زنبق تصنعي، گل نوروزندگي، شاه بانوي آسمان.

نرگس- نماد خود بيني، خودشيفتگي، غرور، سايه خطا كارذات، باطن بيني، پاكي خاموش.

ياسمن- كاشتن ياس زرد يا ياسمن در گوشه هاي گلزار در باغ ايراني معمول بوده است . اين گل نمادي از زنانگي، ملاحت، فريبندگي و جذابيت است.

 

 

 

 

 

 

 



:: موضوعات مرتبط: نماد شناسي سبز در باغ ايراني، ،
:: برچسب‌ها: درختان سبز, باغ ایرانی, نماد سبز در باغ ایرانی, استخر, چهارباغ, گل, باغ چهار باغ ایرانیان,

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391




آشنایی با برخی مفاهیم و اصطلاحات رایج شهری

سعی گردیده تا با تعریف جامع و مختصر از برخی مفاهیم و اصطلاحات رایج در رابطه با شهر و شهرسازی (برنامه ریزی شهری)، شهروندان را با مسایل تخصصی شهری آشنا نمود.

شهر:

تعاریف و برداشت های مختلفی از شهر وجود دارد که دارای تشابهات و تفاوت هایی است. طبق ماده 4 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری ایران، شهر، محلی (مکانی) است با حدود قانونی که در محدوده جغرافیایی مشخص واقع شده و از نظر بافت ساختمانی، اشتغال و سایر عوامل دارای سیمایی با ویژگی های خاص خود است، به طوری که اکثریت ساکنان دایمی آن در مشاغل کسب، تجارت، صنعت، خدمات و فعالیت های اداری اشتغال داشته و در زمینه خدمات شهری از خودکفایی نسبی برخوردارند. شهر کانون مبادلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی حوزه نفوذ پیرامون خود بوده و حداقل دارای ده هزار نفر جمعیت است. یا مکان تجمع عده کثیری از مردم با سلایق، افکار، رفتار و... متفاوت می باشد. از نظر کالبدی، شهر جایی است که دارای ساختمان های بلند، خیابان ها، پارک ها، ادارات، زیرساخت ها و تاسیسات شهری و... می باشد. در بعد اقتصادی نیز شهر جایی است دارای وجه غالب اشتغال صنعتی، خدماتی و سبک مصرف و زندگی یا شیوه تولید متفاوت از روستا است. یکی از انواع تعریف های رایج از شهر، تعریف عددی آن است. به نحوی که در ایران تا سال65 شهر را مکانی می گفتند که جمعیت آن بیش از 5 هزار نفر باشد و از آن تاریخ به بعد، شهر به جایی گفته می شد که دارای شهرداری باشد.

 برنامه ریزی شهری:

یعنی ساماندهی کالبدی- فضای شهر. از طرفی برنامه ریزی شهری عبارت است از تأمین رفاه و آسایش شهرنشینان از طریق ایجاد محیطی بهتر، مساعدتر، سالم تر، آسان تر، موثرتر، و دلپذیرتر. برنامه ریزی شهری یک فعالیت زنده و پویا است و علت پویایی اش آن است که شهر مانند یک موجود زنده است. به مانند یک سیستم عمل می نماید که طیف وسیعی از فعالیت ها (تمام زندگی شهری)، عملکردهای شهری را پوشش می دهد.

 

شهرسازی:

به مجموعه روشها و تدابیری گفته می شود که متخصصان امور شهری به وسیله آن شهرها را بهتر می سازند. یا به عبارتی شهرسازی یعنی مطالعه طرح ریزی و توسعه شهرها با در نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات شهری و پاسخ گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری. شهرسازی یک کار گروهی و یک کوشش دسته جمعی با شرکت متخصصین علومی است که به نحوی در زمینه مسایل شهری می توانند به مطالعه بپردازند و در جهت بهبود، توسعه و به طور کلی وضع آینده آنها به تعیین برنامه مبادرت کنند.

مدیریت شهری:

عبارت از اداره امور شهربه منظور ارتقای مدیریت پایدار مناطق شهری، با در نظر داشتن و پیروی از اهداف، سیاست های ملی، اقتصادی و اجتماعی کشور. یا مدیریت شهری به عنوان یک چارچوب سازمانی توسعه شهر، به سیاست ها، برنامه ها، طرح ها و عملیاتی اطلاق می شود که بتوانند رشد جمعیت را با دسترسی به زیرساخت های اساسی؛ مانند مسکن و اشتغال مطابقت دهند.

طرح ریزی شهری:

عبارت از مطالعه کیفیت فضاها، کیفیت فیزیکی طرح ها، ارایه طرح های فیزیکی از فضاها و شناخت کیفیت فیزیکی شهری. بوجود آوردن مجموعه های فیزیکی است که در آن بیشتر به کیفیت فضاها و کیفیت فیزیکی طرح ها توجه می شود. در طرح ریزی شهری، روش های تحلیل بصری فرم های شهری بی اندازه موثرند. هدف طرح ریزی شهری جستجوی کیفیات زیبایی بصری از فرم شهری است که بر اساس مصرف اراضی پیش بینی شده در برنامه ریزی شهری قرار دارد. سیاست هایی را که شهرداری ها در رابطه با ضوابط ساختمانی شهر اعمال می نمایند، می توان جزئی از طرح ریزی شهری دانست. طرح ریزی شهری بیشتر با عوامل زیبایی شهری سروکار دارد. یکی از جنبه های مطالعاتی، جنبه کیفی عوامل فرهنگی و اجتماعی شهر است.

 

 

سیما و منظر شهر:

سیمای شهری تمام عواملی از شهر را که به دیده می آید و چشم قادر به تماشای آن است؛ یعنی تمام این عواملی که به صورت انفرادی و خاصه در حالتی که به صورت پیوسته و دسته جمعی عمل می کند. از جمله نکاتی که درباره سیمای شهر می توان گفت این است که به دیده آید، به ذهن سپرده شود و سبب شادی و نشاط گردد. منظر شهری نیز هنر یکپارچگی بخشیدن بصری و ساختاری به مجموعه ساختمان ها، خیابان ها و مکان هایی است که محیط شهری را می سازند. منظر شهری چیزی بیش از مجموعه ساختمان ها و فضاهای غیر ساخته شده است. دو مفهوم سیما و منظر شهری اکثراً به یک معنا و مفهوم و با هم به کار برده شوند.

طراحی شهری:

طراحی شهری تأکید بر کیفیت محیطی عرصه های جمعی و سامان بخشی کالبدی این عرصه ها در جهت ارتقاء کیفیت عملکردی، تجربی، زیباشناختی و زیست محیطی دارد. با کیفیت کالبدی و فضایی محیط سروکار دارد. عبارت از هنر طراحی شهر به صورت سه بعدی، که فعالیت آن در حوزه ای میان معماری، منظر شهری، مهندسی و برنامه ریزی قرار می گیرد. طراحی شهری به صورت فرایندی انسانی در می آید که با بهبود کیفیت کالبدی محیط زیست سروکار دارد. طراحی شهری به طراحی شهرها بدون طراحی ساختمان ها می پردازد که در اینجا مقصود فضاهای عمومی است. یا اینکه حوزه طراحی شهری اساساً فضای بین ساختمان ها را شامل می شود و پیداست که فضای عمومی بین ساختمان ها عموماً خیابان ها و میدان ها است که همان فضاهای عمومی است.

طرح هادی شهری:

طرح هادی طرحی است برای گسترش آتی شهر و نحوه استفاده از زمین های شهری برای عملکردهای مختلف به منظور حل مشکلات حاد و فوری شهر و ارایه راه حل های کوتاه مدت و مناسب برای شهرهایی که دارای طرح جامع نیستند. در واقع اصول کلی توسعه شهرها و هدایت این توسعه را مورد توجه قرار می دهد. آنچه در طرح های جامع شهری بایستی مورد مطالعه ریز قرار گیرد، در طرح هادی به صورت کلی تری مطرح می گردد. از طرح های هادی می توان به عنوان راهنمای توسعه شهر نام برد. این طرح ها از سال 1334 به صورت طرح های گذربندی و شبکه بندی برای شهرها در کشور شروع گردیدند. معمولاً برای دوره زمانی ده ساله و برای شهرهای کوچک و یا شهرهای که کمتر از 25000 نفرجمعیت دارند، تهیه می شود. بیشتر برای شهرهایی تهیه می گردند که فاقد طرح جامع بوده و یا امکان اجرای طرح جامع در آنها فراهم نشده است. طرح هادی دارای سابقه طولانی تری نسبت به طرح های جامع بوده و توسط وزارت کشور تهیه شده که با تشکیل دفاتر فنی استانداری ها، وظیفه تهیه طرح های هادی در هر استان به عهده این دفاتر واگذار گردیده است.

طرح جامع شهری:

به منظور تدوین برنامه و تعیین جهات توسعه شهر و تأمین نیازمندی های آن بر مبنای پیش بینی ها و اهداف توسعه شهری تهیه می شود. طرح جامع شهر، عبارت از طرح بلند مدتی است که در آن نحوه استفاده از اراضی و منطقه بندی مربوط به حوزه های مسکونی، صنعتی، خدماتی، اداری و... ، تأسیسات و تجهیزات شهری و نیازمندی های عمومی شهری، خطوط کلی اتباطی و سطح لازم برای ایجاد تأسیسات، تجهیزات و تعیین محدوده های نوسازی، بهسازی و... تعیین می شود. بیشتر در مورد شهرهای بزرگ و شهرهایی که بیش از 25000 نفر جمعیت دارند تهیه می گردد. در واقع به شکل برنامه راهنما عمل می کند یا به شکل سیستمی است که خط مشی اصولی و کلی سیاست های شهری را تعیین می کند. طرح جامع را می توان منطقی جهت انتخاب الگوی صحیح استفاده از اراضی شهری دانست. روش انجام طرح جامع عبارت از مطالعه وضع موجود، تجزیه تحلیل و نتیجه گیری از وضع موجود، تعیین اهداف و اولویت ها، انجام پیش بینی های لازم، ارایه طرح ها و برنامه های توسعه شهری و اجرای آنها می باشد. در واقع طرح های جامع در دو مرحله تهیه می شوند. مرحله اول شامل انجام بررسی ها، شناخت وضع موجود شهر مانند مطالعات جغرافیایی، اقلیمی، تاریخی و بررسی ویژگی های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی شهر و در بخش آخر این مطالعات جمع بندی و تجزیه و تحلیل می باشد. در مرحله دوم، طرح کالبدی شهر و گزارش های مربوطه ارایه می شود. پس از انقلاب نام طرح های جامع به طرح های توسعه و عمران و حوزه نفوذ شهرها تغییر یافت. به دلایلی نیز مراحل کار نیز از دو مرحله به چهار مرحله افزایش یافت. ویژگی های عمده این طرح ها در معطوف نمودن توجهات به مباحث توسعه و عمران شهری به جای توجه صرف به بحث های کالبدی و نیز توجه به حوزه نفوذ شهرها می باشد.

طرح تفصیلی:

طرحی است که بر اساس معیارها و ضوابط کلی طرح جامع، نحوه استفاده از زمین های شهری را در سطح محلات مختلف شهر و موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آنها و وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور و مرور و میزان تراکم جمعیت، تراکم در واحدهای شهری، اولویت های مربوط به مناطق بهسازی، توسعه و حل مشکلات شهری و موقعیت کلیه عوامل مختلف شهری در آن تعیین می شود. به دنبال طرح جامع و به منظور انجام برنامه های اجرایی تصویب شده این طرح تهیه می گردد. طرح تفصیلی در حقیقت تنظیم برنامه ای مفصل و انجام اقدامات جزء به جزء در مناطق و محلات شهری و طراحی آنها است. شامل چهار مرحله است:

         مرحله بازشناسی

         مرحله تثبیت برنامه ها و طرح های اجرایی

         مرحله تشخیص و تعیین اولویت ها

         مرحله انجام و اجرای محتوای طرح و کاربرد اراضی

سابقه تهیه طرح های جامع و تفصیلی به حدود سال های 47-46 برمی گردد. سازمان مسئول تهیه طرح های جامع و تفصیلی وزارت مسکن و شهرسازی است. این طرح ها در ابتدا برای شهرهایی که طرح جامع آنها به تصویب رسیده بود انجام پذیرفت. پایه و اساس فکر تهیه طرح های تفصیلی در دهه 50 از آن زمان آغاز شد که شهرداری ها در مواجهه با طرح های جامع، به لحاظ کلی بودن مطالعات، امکان پیاده نمودن و اجرای دقیق آن را فراهم نمی دیدند.

محدوده شهر:

برای انجام خدمات و فعالیت های شهری و اقدام در جهت تأمین ساختمان ها، فضاهای شهری و برنامه های عمران شهری حدودی لازم است که بتوان در آن حدود به انجام خدمات شهری و برنامه ریزی در زمینه این خدمات پرداخت. لذا، حدودی را برای این خدمات تعیین می کنند و معمولاً این حدود از طرف مسئولین امور شهری و شهرداری ها مشخص می شود تا بتوان در یک برنامه زمانی مشخص به نوسازی و گسترش شهر پرداخت و خدمات شهری مورد نیاز آن را اعم از برق، آب، تلفن، مسکن، فضای سبز و ... تأمین کرد. این حدود را معمولاً محدوده شهر می گویند. اما در صورتی که شهر در تمام این محدوده گسترده نشده و تنها در قسمت هایی از آن توسعه یافته باشد، مقدار اراضی ساخته شده را در داخل این محدوده شهری، محدوده ساخته شده شهر گویند. در واقع محدوده ساخته شده شهر عبارت از مساحت محدوده شهر منهای اراضی ساخته نشده در داخل این محدوده. همچنین در جهت توسعه های بعدی شهر در مراحل زمانی آینده در اطراف محدوده شهرها حدودی دیگر تعیین می شود که به حریم شهر معروف است. در حقیقت این اراضی جهت گسترش های آتی شهر در نظر گرفته می شوند. حریم شهر را می توان همان خط کمربندی شهر نیز در نظر گرفت.

منطقه بندی:

چگونگی تقسیم و تخصیص اراضی شهر به فعالیت ها و کاربری های مختلف و مهمترین ابزار برای سامان دادن به نظام کاربری زمین محسوب می گردد. ضوابط منطقه بندی نقش اساسی در توزیع و تقسیم کاربری های مختلف و نسبت آنها به یکدیگر دارد و در نتیجه ارتباط تنگاتنگی با موضوع سرانه های کاربری زمین پیدا می کند. یا می توان گفت منطقه بندی عبارت از تقسیم کالبد یک جامعه شهری به منطقه ها برحسب نحوه استفاده از آن در اراضی حال و آینده به منظور نظارت و هدایت عمران اراضی. اصل اساسی در منطقه بندی آن است که شهر به بخش یا منطقه های مختلف تقسیم شود و هر منطقه در جهت اهداف صحیح و درست در موقعیت مکانی مناسب مورد استفاده قرار گیرد.

کاربری زمین:

استفاده از زمین برای کاربردهای مختلف و تعیین مکان استقرار فعالیت ها است. البته تنها تقسیم زمین و تدوین مقررات استفاده از آن مدنظر نیست، بلکه تمام عوامل موثر در کاربری زمین (اقتصادی، اجتماعی، منافع عمومی، محیط زیست، ایمنی، مدیریت و... ) مورد مطالعه قرار می گیرد.

یکی از محورهای اصلی برنامه ریزی شهری، برنامه ریزی کاربری زمین است. موضوع اصلی در برنامه ریزی کاربری زمین، نحوه تخصیص زمین به کاربری های مختلف و هماهنگ کردن آنها با یکدیگر است.

 

سرانه های شهری:

یکی از ابزارهایی است که در فرایند برنامه ریزی کاربری زمین، برای محاسبه و برآورد اراضی و توزیع آن میان فعالیت ها یا کاربری های مختلف به کار می رود. در واقع سرانه کاربری زمین به عنوان نوعی معیار و شاخص کمی برای سنجش و مقایسه تغییرات کاربری در جریان زمان مورد استفاده قرار می گیرد. سرانه کاربری زمین تبلور و بیان کمی مجموعه سیاست ها، روش ها و الگوهایی است که برای تعیین انواع کاربری ها، تقسیم اراضی، توزیع فضایی فعالیت ها، ضوابط منطقه بندی، تدوین استانداردهای کاربری و غیره به کار گرفته می شود. امروزه بسیاری از مفاهیم فوق نظیر برنامه ریزی شهری، شهرسازی، مدیریت شهری، طراحی شهری، طراحی منظر و... به عنوان رشته های تحصیلی در دانشگاه های معتبر وجود داشته و متخصصان مختلفی از این علوم در سازمان های ذیربط نظیر وزارت کشور، مسکن و شهرسازی، سازمان مدیریت، استانداری ها، شهرداری ها، مهندسین مشاور شهرسازی و معماری مشغول فعالیت بوده و در روند توسعه شهرها تأثیر گذار هستند.

 

 

 

 

 

 



:: موضوعات مرتبط: آشنایی با برخی مفاهیم و اصطلاحات رایج شهری، ،
:: برچسب‌ها: منطقه بندی, محدوده شهر, طرح جامع شهری, سیمای شهری, مدیریت شهری, شهرسازی, برنامه ریزی شهری, شهر,
.:: ادامه ی مطلب ::.

نوشته شده توسط چیدمان سبز در یک شنبه 15 مرداد 1391





Powered By LOXBLOG.COM Copyright © 2009 by chidemanesabz This Template By

طراحی پارک و فضای سبز و منظر چیدمان سبز
کلیه امور مربوط به محوطه سازی ، فضای سبز و لابی ،دکوراسیون داخلی مسی و صنعتی از مشاوره تا طراحی و احداث با آخرین متد و سازگار با منطقه .

منوی اصلی

وبلاگ دوستداران شهر سازی و محیط زیست و فضای سبز و طراحی

دسته بندی
لینک دوستان
آرشیو مطالب
<-ArchiveTitle->
آخرین مطالب
آخرین محصولات
نویسندگان
لینک های روزانه
برچسب ها
دیگر موارد

نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 1
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 11
بازدید ماه : 72
بازدید کل : 38574
تعداد مطالب : 42
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1



جاوا اسكریپت

امکانات جانبی
<-ShortDescription-> <-ProductPrice-> تومان

<-ProductPage->

<-PostTitle->
ن : <-PostAuthor-> ت : <-PostDate-> ز : <-PostTime-> | +

<-PostContent->

:: موضوعات مرتبط: <-CategoryName->،

:: برچسب‌ها: <-TagName->,
ادامه ی مطلب
.:: ::.


تمام حقوق اين وبلاگ و مطالب آن متعلق به طراحی پارک و فضای سبز و منظر چیدمان سبز مي باشد.